ಮೋದಿ ಗೆಲುವೂ - ಎರಡು ವಿಷಯಗಳೂ ಭಾಗ ಎರಡು

ಮೊದಲ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮೋದಿಯವರು ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಾದಂತೆ ದೆಹಲಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಗೆಲುವು ಕಾಣುವುದು ಸುಲಭ ಯಾಕಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಎರಡನೆಯ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಕೇಶು ಬಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಕ್ಕಾದ ಗತಿಯೇ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರ ಕೆಜೆಪಿಗೂ ಆಗಲಿದೆ ಅನ್ನುವ ಕೆಲವರ ಅನಿಸಿಕೆ ಬರೆದಿರುವೆ. 

ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಮೋದಿಯವರಿಗೆ ಹಿನ್ನಡೆ ಉಂಟು ಮಾಡಬಹುದು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದ್ದ ಮೋದಿಯವರ ಗುರು ಕೇಶುಬಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರ ಗುಜರಾತ್ ಪರಿವರ್ತನ್ ಪಾರ್ಟಿ ಹೇಳಹೆಸರಿಲ್ಲದಂತೆ ನೆಲಕಚ್ಚಿದೆ. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಿಜೆಪಿಯ ಈಶ್ವರಪ್ಪನವರು ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರು ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಜೈಲಿಗೆ ಹೋಗಿದ್ದು, ಬರುವ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ  ಕೆಜೆಪಿಗೂ ಕೇಶುಬಾಯಿಗಾದ ಗತಿಯಾಗಲಿದೆ ಅನ್ನುವ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಿದ್ದಾರೆ. (ಅವರು ಹೀಗೆ ಹೇಳುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ  ಅವರ ಮನೆಯ ಮೇಲೆ ಲೋಕಾಯುಕ್ತ ದಾಳಿ ನಡೆದು 37ಕೆಜಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳ್ಳಿ, 2ಕೆಜಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಚಿನ್ನ ಸಮೇತ ಹಲವಾರು ಆಸ್ತಿ ವಿವರ ಸಿಕ್ಕಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಧ್ಯಮಗಳಲ್ಲಿ ವರದಿಗಳು ಬರುತ್ತಿವೆ ಅನ್ನುವುದು ಬೇರೆ ವಿಚಾರ ಬಿಡಿ.) ಆದರೆ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆಯಲ್ಲಿ 10 ವರ್ಷದಿಂದ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ರಾಜಕೀಯ ಸನ್ಯಾಸದಲ್ಲಿರುವ ಕೇಶುಬಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರನ್ನು ಇವತ್ತಿಗೂ ಸಕ್ರೀಯ ರಾಜಕಾರಣದಲ್ಲಿರುವ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಲಾಗದು. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರನ್ನು ಕೇಶುಬಾಯಿಗೆ ಹೋಲಿಸುವ ಮುನ್ನ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕೆಲ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿವೆ. 

1. ಇವತ್ತಿನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಜಗದೀಶ್ ಶೆಟ್ಟರ್ ಅವರು ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರಷ್ಟೇ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಜನಪ್ರಿಯರೇ? ಮೋದಿಯವರು ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಮಾಡಿರುವಷ್ಟೇ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಶೆಟ್ಟರ್ ಅವರು ಮಾಡಿದ್ದಾರೆಯೇ? ಶೆಟ್ಟರ್ ಅವರಿಗೆ ಸತತ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಉತ್ತಮ ಆಡಳಿತ ಕೊಟ್ಟ ಹೆಸರಿದೆಯೇ?
2. ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಮೋದಿಯವರು ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷವನ್ನು ಅಂಗೈಯಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಂತೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಶೆಟ್ಟರ್, ಸದಾನಂದ ಗೌಡ ಮತ್ತು ಈಶ್ವರಪ್ಪನವರಿಗೂ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷದ ಮೇಲೆ ಹಿಡಿತವಿದೆಯೇ? ಹಾವೇರಿ ಸಮಾವೇಶದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ಶಿಸ್ತಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ಸವಾಲು ಹಾಕಿದ ಶಾಸಕರ ಮೇಲೆ ಇಂದಿಗೂ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗದವರನ್ನು ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಒನ್ ಮ್ಯಾನ್ ಶೋ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಪಕ್ಷದ ಜೊತೆ ಹೋಲಿಸಲಾದಿತೇ?
3. ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಎಂದಿನಿಂದಲೂ ಕೇವಲ ಎರಡೇ ಪಕ್ಷಗಳು ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿವೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮೂರು ದಶಕಗಳಿಂದಲೂ ಮೂರು ಪಕ್ಷಗಳು ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿವೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಬಿಜೆಪಿ ಹೊರತಾಗಿ ಇವತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯೆಂದರೂ 100 ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಬಲ್ಲ ಜೆಡಿಎಸ್ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಕರ್ನಾಟಕದ ಮತ್ತು ಗುಜರಾತಿನ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲಾದಿತೇ?
4. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪ ಮತ್ತು ಕೇಶುಬಾಯಿ ಪಟೇಲರನ್ನು ನೇರವಾಗಿ ಹೋಲಿಸಲಾದಿತೇ? ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರು ಇತ್ತಿಚಿನವರೆಗೂ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದವರು, ಇವತ್ತಿಗೂ ಕರ್ನಾಟಕದ ರಾಜಕೀಯದಲ್ಲಿ ಸಮುದಾಯ, ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳ ಬೆಂಬಲದ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಬಲವುಳ್ಳವರು. ಅವರನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ 10 ವರ್ಷಗಳಿಂದ ತೆರೆಮರೆಯಲ್ಲಿರುವ ಕೇಶುಬಾಯಿಯವರ ಜೊತೆ ಹೋಲಿಸಲಾದಿತೇ?

ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರ ಮುಂದಿನ ರಾಜಕೀಯ ನಡೆಯ ಯಶಸ್ಸು ಅವರು ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜಕೀಯ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆ ಹೆಣೆಯಲಿದ್ದಾರೆ, ಜೊತೆಯಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಜನರಲ್ಲಿರಬೇಕಾದ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಬಗ್ಗೆ ಎಷ್ಟು ಎಚ್ಚರದಿಂದಿದ್ದಾರೆ ಅನ್ನುವುದರ ಮೇಲಿದೆ. ತಾವಿದ್ದ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಅನ್ಯಾಯ ಆಯ್ತು ಅನ್ನುವ ಒಂದೇ ವಾದದ ಮೇಲೆ ಜನರ ಮುಂದೆ ಹೋದರೆ ಅವರ ಗೆಲುವು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೂ ಒಂದು ಮಟ್ಟದ ರಾಜಕೀಯ ಬಲ ಹೊಂದಿರುವ ಅವರು ಬರುವ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಪಕ್ಷ ಈಗಿರುವ ಪಕ್ಷಗಳಿಗಿಂತ ಹೇಗೆ ಭಿನ್ನ? ಹೇಗೆ ಜನ ಪರ? ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಜನರ ಎದುರು ಇಡಬೇಕಿದೆ. ಕೇವಲ ಜಾತಿಯೊಂದರ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಎಂಬಂತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ (ಪರ್ಸೆಪ್ಶನ್) ಜೆಡಿಎಸ್ ನಂತೆ ಅದು ಕೂಡಾ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಸೀಮಿತವಾದ ಪಕ್ಷವಾಗಬಹುದು. ರಾಜ್ಯವ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಭಾವವುಳ್ಳ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮಲು ಸಾಧ್ಯವೂ ಆಗದಿರಬಹುದು. ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಇಂದಿಗೆ ಕೇಶುಬಾಯಿ ಪಟೇಲರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಅವರಿದ್ದರೂ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷವೊಂದಕ್ಕೆ ಕೊಡಬೇಕಾದ ರೂಪುರೇಷೆ, ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿಲುವುಗಳು ಅವರ ರಾಜಕೀಯ ಬಲ ಹಿಗ್ಗುವುದೋ ಇಲ್ಲವೋ ಎಂಬುದನ್ನು ಮೇ ತಿಂಗಳ ಚುನಾವಣೆ ನಿರ್ಧರಿಸಲಿವೆ.

ಮೋದಿ ಗೆಲುವೂ - ಎರಡು ವಿಷಯಗಳೂ - ಭಾಗ ಒಂದು

ಗುಜರಾತ್ ಚುನಾವಣೆ ಫಲಿತಾಂಶ ಹೊರ ಬಿದ್ದಿದೆ. ಹಲವು ಚುನಾವಣಾ ಸಮೀಕ್ಷೆಗಳ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಂತೆಯೇ ಅಲ್ಲಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮೂರನೆ ಬಾರಿ ಅಧಿಕಾರ ನಡೆಸಲು ಜನರಿಂದ ಬಹುಮತ ದೊರೆತಿದೆ. ಇತ್ತಿಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ರಾಜ್ಯವೊಂದರ ಚುನಾವಣೆ ಇಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಚರ್ಚೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದು ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವೇ ಅನ್ನಬಹುದು. ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೂ ಕನ್ನಡದ ಹೆಚ್ಚಿನ ವಾಹಿನಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಒಂದಿಡಿ ದಿನ ಇನ್ನೊಂದು ರಾಜ್ಯದ ಚುನಾವಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಶೇಷ ವರದಿ, ಲೈವ್ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದು ಇನ್ನೊಂದು ವಿಶೇಷ. ಮೋದಿಯವರ ಗೆಲುವಿನ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ ಎರಡು ಮುಖ್ಯ ವಿಷಯಗಳು ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಬರುತ್ತಿವೆ. ಒಂದು ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದಾದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ರಾಜ್ಯ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು. ಅವುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ ಗೆಳೆಯರೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಬರಹ. 

ಮೊದಲನೆಯದ್ದು, ಮೋದಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಕಾಲಿಡಲಿದ್ದಾರೆಯೇ ಅನ್ನುವುದು.

ಸತತ ಸೋಲು, ಅಂತರಿಕ ಕಚ್ಚಾಟ, ನಾಯಕತ್ವದ ಕೊರತೆ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಬಿಜೆಪಿ ಮುಂದಿನ ಚುನಾವಣೆ ಎದುರಿಸಲು ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರ ನಾಯಕತ್ವವೇ ಬೇಕು ಅನ್ನುವುದು ಆ ಪಕ್ಷದ ಹಲವರ ಅಭಿಪ್ರಾಯವಾಗಿದೆ. ಯು.ಪಿ.ಎ ಸರ್ಕಾರ ಹತ್ತಾರು ಹಗರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿ, ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ, ಆರ್ಥಿಕ ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕುಸಿತದಂತಹ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸರಮಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿದ್ದರೂ ಅದನ್ನು ಎನ್.ಡಿ.ಎ ಪರ ಮತವಾಗಿಸುವ ನಾಯಕತ್ವ ಬಿಜೆಪಿಯಲ್ಲೂ ಇಲ್ಲದಿರುವುದು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ತಿಳಿದ ವಿಷಯವೇ ಆಗಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ  ನಿನ್ನೆಯ ಗುಜರಾತ್ ಫಲಿತಾಂಶ ಮೋದಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಕಾರಣಕ್ಕೆ ಬರಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಅವರ ಬೆಂಬಲಿಗರ ಕೂಗಿಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲ ತುಂಬಿದೆ. ಮೋದಿಯವರಿಗೆ ಗುಜರಾತಿನಾಚೆಯ ರಾಜಕಾರಣ ಅಷ್ಟು ಸುಲಭದ್ದಲ್ಲ ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ. ಯಾಕೆ ಅಂತೀರಾ?

ಮೋದಿಯವರ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗಿನ ಸಾಧನೆಗಳೆಲ್ಲ ಅವರ ರಾಜ್ಯವಾದ ಗುಜರಾತಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದೆ. 2002ರ ಕೋಮು ಗಲಬೆಗಳನ್ನು ಹೊರತಾಗಿಸಿ, ಕಳೆದ ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾಡಿರುವ ಅಭಿವೃದ್ದಿ ಕೆಲಸಗಳು, ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿಸಿರುವ ಚುರುಕು ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಜನರಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ರೂಪಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಐದಾರು ಕೋಟಿ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನಾತೀತ ನಾಯಕನಾಗಿ ಮೂರನೇ ಎರಡು ಬಹುಮತವಿರುವ ಸರ್ಕಾರದ ಮೂಲಕ ಮಾಡುವ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸರಳ ಬಹುಮತಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವುದು 272 ಸದಸ್ಯರ ಬಲ. ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಕಳೆದ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುಮತಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳು ಸಿಕ್ಕಿರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಬಾರಿ ಮೋದಿಯವರ ನಾಯಕತ್ವದಲ್ಲಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಹೋದರೆ ಆ ಸಂಖ್ಯೆ ಒಂಚೂರು ಸುಧಾರಿಸಬಹುದೆ ಹೊರತು ಬಹುಮತಕ್ಕೆ ಹತ್ತಿರ ಹೋಗುವಷ್ಟಂತೂ ಸಿಗಲಾರದು. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸದಸ್ಯರು ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ, ಬಂಗಾಳ, ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ, ತಮಿಳುನಾಡು, ಒರಿಸ್ಸಾ, ಕೇರಳದಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಕಮ್ಮಿ ನೆಲೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ಕಳೆದ ಬಾರಿ ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಥಾನ ದೊರಕಿಸಿದ್ದ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಮುಂದಿನ ಬಾರಿ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರು ಇಲ್ಲದೇ 10 ಸ್ಥಾನ ಗೆಲ್ಲುವುದು ಕಷ್ಟವೆಂಬಂತಿದೆ. ಈ ಹಿಂದೆ ಗುಜರಾತಿನಾಚೆ ಮೋದಿ ಬಿಜೆಪಿ ಪರ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡಿದಾಗಲೂ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಲಾಭವಾದ ಉದಾಹರಣೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಿಲ್ಲ. ಇದೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆ ಹಾಗೂ ಹೀಗೂ ಒಂದು 150 ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದರೂ 545 ಸದಸ್ಯರ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ 150 ಜನ ಸದಸ್ಯರ ಬೆಂಬಲದೊಂದಿಗೆ ರಚಿಸುವ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಅಡೆತಡೆ ಇರದೇ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಹಾವು ಏಣಿಯಾಟವನ್ನು ತೂಗಿಸಲು ಬೇಕಿರುವ ಸಂಧಾನ, ಮನವೊಲಿಕೆ, ಕೊಟ್ಟು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಜೊತೆಗೊಯ್ಯುವ ಡಿಪ್ಲೊಮಟಿಕ್ ಸ್ಕಿಲ್ಸ್, ಆನೆ ನಡೆದಿದ್ದೆ ದಾರಿಯೆಂಬಂತೆ ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವ ಮೋದಿಯವರಿಗೆ ಇದೆಯೇ?

ಇನ್ನೊಂದು ಆಯಾಮವೆಂದರೆ ಮೋದಿಯವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾದರೆ ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿರುವ ಹಲವು ಜ್ವಲಂತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳತ್ತ ಅವರ ನಿಲುವು ಏನಾಗಿರುತ್ತೆ? ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳೊಣ. ಕಾವೇರಿ ನದಿ ವಿವಾದವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ತಮಿಳುನಾಡಿಗೆ ಒತ್ತಡದಲ್ಲಿ ನೀರು ಬಿಟ್ಟ ಫಲವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಕಾವೇರಿ ಕೊಳ್ಳದ ಹಲವೆಡೆ ಬೆಳೆದು ನಿಂತ ಭತ್ತಕ್ಕೆ ನೀರುಣಿಸಲಾಗದೇ ರೈತರೇ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ತಮ್ಮ ಒಣಗಿದ ಬೆಳೆಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಘಟನೆಗಳು ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ನಡೆದಿವೆ. ಮೋದಿಯವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ ಕಾವೇರಿ ನೀರಿನ ವಿವಾದ ಉಂಟಾದರೆ ಅವರು ಯಾವ ನಿಲುವು ಕೈಗೊಳ್ಳಬಹುದು? ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಲು ಸಹಕರಿಸುತ್ತಾರೆ ಅನ್ನಲಾಗಿರುವ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷವಾದ ಜಯಲಲಿತಾ ಅವರ ಎ.ಐ.ಡಿ.ಎಮ್.ಕೆಯ ಮಾತು ಮೀರಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಾಲಿಗೆ ನ್ಯಾಯ ದೊರಕಿಸಿ ಕೊಡುವ ಶಕ್ತಿ ಮೋದಿಯವರಿಗಿದೆಯಾ? ಅಥವಾ ಬೆಳಗಾವಿಯಲ್ಲಿ ಗಡಿ ತಂಟೆ ಉಂಟಾದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಯಾವತ್ತಿಗೂ ಗಡಿ ತಂಟೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸುವ ಎನ್.ಡಿ.ಎ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷವಾದ ಶಿವಸೇನೆಯ ಮಾತನ್ನು ಮೀರಿ ಅಲ್ಲಿ "ಗಡಿ ವಿವಾದ ಮುಗಿದ ಅಧ್ಯಾಯ" ಅನ್ನುವ ನಿಲುವು ತಳೆಯಲು ಮೋದಿಯವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವೇ? ಅಥವಾ ಕಳಸಾ ಬಂಡೂರಿ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತಕರಾರು ತೆಗೆದು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಊರುಗಳಿಗೆ ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿನ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ರಾಜಕೀಯ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಗೋವಾದಲ್ಲಿನ ಬಿಜೆಪಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಬುದ್ದಿ ಹೇಳುವ ಶಕ್ತಿ ಮೋದಿಯವರಿಗಿದೆಯೇ? ಈ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಯಾಕೆ ಹೇಳಿದೆ ಅಂದರೆ ಇವೆಲ್ಲವೂ ಇವತ್ತು ಜೀವಂತವಾಗಿದ್ದು ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಬಾಧಿಸುತ್ತಿರುವ ಜ್ವಲಂತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೇ ಆಗಿದ್ದು, ಅವುಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಈವರೆಗಿನ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಧೋರಣೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪಾಲಿಗೆ ಹೇಗೆ ತೊಡಕಾಗಿದೆ ಅನ್ನುವುದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಬಲ್ಲೆವು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಮೋದಿಯವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾದರೂ ಈ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದಿನವರಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಾದ ನಿಲುವು ತಳೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇದೆಯೇ? ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿನ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರವನ್ನು ತೂಗಿಸಲು ರಾಜಕೀಯ ಒತ್ತಡಗಳೇ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಒಕ್ಕೂಟದ ಎಲ್ಲ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಒಂದಾಗಿ ಕಾಣಲು ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುವ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಎಂದಿಗೂ ಆಗದು ಅನ್ನುವುದು ಬಾರಿ ಬಾರಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಷಯದಲ್ಲಂತೂ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕವೊಂದೇ ಅಲ್ಲ, ದೇಶದ ಹಲವು ರಾಜ್ಯಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಇಂತಹುದೇ ಸವಾಲುಗಳು ಮೋದಿಯವರ ಮುಂದೆ ಬರಲಿದೆ ಮತ್ತು ಅವರು ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿನ ಆಡಳಿತ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅಷ್ಟು ನೇರ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಲ್ಲ ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ.

ಯಾವುದು ನಿಜವಾದ ಪರಿಹಾರ?

ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಪರಿಹಾರ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯನ್ನು ತಂದು ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿಸುವುದರಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಅದರ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಭಾರತದ ರಾಜಕೀಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ತರುವುದರಲ್ಲಿದೆ. ರಾಜಕೀಯದ ಕೆಲ ಅಧಿಕಾರಗಳನ್ನು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಕೊಟ್ಟಿರುವುದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಇಂದು ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾಮಂತ ರಾಜರಂತೆ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಂದಿನ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಇಂದಿಗೂ ಮುಂದುವರೆದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿಸುವ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಸುವ, ಆಳುವವರಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ತರುವ ಸರಿಯಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದು ಇಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿಲ್ಲ. ಇದರ ಫಲವೇ ಎಂಬಂತೆ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಸಂಪನ್ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿಸಲು ಕೇಂದ್ರದ ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಪಾಲುದಾರರಾಗಿ ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಗು ಹಿಡಿದು ಬಾಯಿ ಬಿಡಿಸಿ ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಮನಸ್ಥಿತಿ ಬಹುತೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿದೆ. ಈ ವಾಸ್ತವಿಕತೆಯ ಫಲವೇ ಇಂದು ದೇಶದ ಬಹುತೇಕ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಇವತ್ತಿರುವ ಪಿರಮಿಡ್ ಮಾದರಿಯ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬದಲಾಯಿಸಿ, ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರಿಕರಣಕ್ಕೆ ಮುಂದಾಗಿ  ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ತಮ್ಮ ಜನರ ಏಳಿಗೆಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಿರುವ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ಕೊಡುವುದು ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕೊಡಲಿದೆ. ಭಾರತದ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಪಡಿಸಿ, ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆಯ ಜೊತೆ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯನ್ನು ಕೊಟ್ಟಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಇಂದು ಬಹುತೇಕ ಪಾಲಿಸಿ ಮೇಕಿಂಗ್ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ರಾಜಕೀಯ ಅರಾಜಕತೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಬಹುದು. ಮೋದಿಯವರೇ ಹಲವು ಬಾರಿ ರಾಜ್ಯದ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಮೂಗು ತೂರಿಸುವ ಕೇಂದ್ರದ ನಿಲುವನ್ನು ಖಂಡಿಸಿದ್ದರೂ ಅವರು ದೆಹಲಿಗೆ ಹೋದಾಗ ಅಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಿದ್ಧಾಂತದ ಶಾಲೆಯಾದ ಆರ್.ಎಸ್.ಎಸ್ ಅಣತಿಯನ್ನು ಮೀರಿ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ರೈಟ್ ವಿಂಗ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ಬಗ್ಗೆ ತಾವು ನಂಬಿರುವ ನಿಲುವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿ ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಈ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ಸುತ್ತ ಅವರ ರಾಷ್ಟ್ರ ರಾಜಕಾರಣದ ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಯೋಚಿಸಿದಾಗ ಅವರು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಒಂದು ದೇಶದ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿರುವ ಗುಜರಾತಿನಲ್ಲಿ ಬಾಕಿಯಿರುವ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿ ಗುಜರಾತ್ ಅನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಮುಂದೊಯ್ಯುವುದೇ ಅವರ ಪಾಲಿಗೆ ಸರಿಯಾದ ನಿರ್ಧಾರವಾಗಬಹುದು ಅನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ. 

ಎರಡನೆಯ ವಿಷಯದ ಬಗ್ಗೆ ಮುಂದಿನ ಅಂಕಣದಲ್ಲಿ ಬರೆಯುವೆ.

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಬೇಕು ಅನ್ನುವ ವಾದಕ್ಕೆ ಈ ಬಾರಿ ಬೆಂಬಲ ಯಾಕಿದೆ

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಬೇಕು ಅನ್ನುವ ವಾದಕ್ಕೆ ಈ ಬಾರಿ ಬೆಂಬಲ ಯಾಕಿದೆ ಅನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಅಂಕಣ 23 ನವೆಂಬರ್ 2012ರ ಕನ್ನಡ ಪ್ರಭದಲ್ಲಿ.

ಪ್ರಶ್ನೆ: ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈ ಬಾರಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ಕಾಲ ಕೂಡಿ ಬಂದಿದೆಯೇ? ಉತ್ತರ: ಹೌದು

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬರುವ ವಿಧಾನಸಭೆ ಚುನಾವಣೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಖಚಿತವಾಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷ ಗೆಲುವು ಕಂಡಿಲ್ಲ, ಈಗಲೂ ಕಾಣಲ್ಲ ಅಂತೆಲ್ಲ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ದನಿ ಎಬ್ಬಿಸುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಚುನಾವಣೆ ಹತ್ತಿರ ಬಂದಂತೆ ಅದು ತಾರಕಕ್ಕೆರಲಿದೆ. ಈ ಪಕ್ಷಗಳ ಭವಿಷ್ಯ ಜನತಾ ನ್ಯಾಯಲಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ಧಾರವಾಗುತ್ತೆ ಮತ್ತು ಆ ತೀರ್ಪೇ ಅಂತಿಮ ಅನ್ನುತ್ತಲೇ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ ನೆಲೆ ಸಿಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಯಾಕೆ ಹೆಚ್ಚಿದೆ ಅನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ನನ್ನ ಅನಿಸಿಕೆ ಓದುಗ ಗೆಳೆಯರೊಡನೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಬರಹ.

ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಮೇಲೊಂದು ಹಿನ್ನೋಟ
ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದ ದಿನಗಳನ್ನು ಒಮ್ಮೆ ಸುಮ್ಮನೆ ನೆನೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ. ವಿವಿಧ ನುಡಿಯಾಡುವ, ವಿವಿಧ ಆಚರಣೆ, ಆಹಾರ, ಜೀವನವಿಧಾನವನ್ನೇ ಹೊಂದಿರುವ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಜನರನ್ನು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಸೆದಿದ್ದು ನಮ್ಮೆಲ್ಲಗಿಂತಲೂ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ, ತಾಂತ್ರಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದಿದ್ದ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಎಂಬ ಸಾಮಾನ್ಯ ಶತ್ರು. ಈ ಶತ್ರುವಿನ ವಿರುದ್ದ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಜನರನ್ನು ಸಂಘಟಿತರನ್ನಾಗಿಸಿ ಹೋರಾಟಕ್ಕೆ ಮೊನಚು ತಂದ ನಾಯಕರಿದ್ದದ್ದು ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಅನ್ನುವ ಅಂದಿನ ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಭಾರತ ಬಿಟ್ಟು ಹೋದಾಗ ಜನರ ಮನದಲ್ಲಿದ್ದ "ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನವರು ಸ್ವಾತಂತ್ರಕ್ಕೆ ಕಾರಣರಾದರು" ಅನ್ನುವ ಭಾವನೆಯನ್ನೇ ಬಂಡವಾಳವಾಗಿಸಿಕೊಂಡು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ ಪಕ್ಷ ರಾಜಕೀಯ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ಈ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಬಂಡವಾಳ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರದ ಮೊದಲೆರಡು ದಶಕ ದೇಶಕ್ಕೆ ಒಂದೇ ಪಕ್ಷ ಅನ್ನುವಂತೆ ಕಾಂಗ್ರೆಸಿನ ಪಾರುಪತ್ಯ ನಡೆದಿತ್ತು. 

ಒಂದು ಪಕ್ಷ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನಾಳುವುದು ಅಸಹಜ !
ಹೀಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷರನ್ನು ಹೊಡೆದೊಡಿಸಲು ರೂಪುಗೊಂಡಿದ್ದ ಹೋರಾಟದಿಂದಾಗಿ ನೆಲೆ ಕಂಡಿದ್ದ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ಒಗ್ಗಟ್ಟು ಅನ್ನುವ ತೆಳು ಅಂಟು ಕೆಲ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಖಾಲಿಯಾಗುತ್ತಲೇ ನಮ್ಮ ನಮ್ಮಲ್ಲಿನ ಆಸೆ, ಆಶೋತ್ತರಗಳು, ಏಳಿಗೆಯ ಕಲ್ಪನೆಗಳಲ್ಲಿನ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗಳು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಹೊರ ಹೊಮ್ಮತೊಡಗಿದವು. ಇಷ್ಟು ವ್ಯಾಪಕವೂ, ವೈವಿಧ್ಯಮಯವೂ ಆದ ಒಕ್ಕೂಟವೊಂದನ್ನು ಒಂದು ಪಕ್ಷ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿ ದೆಹಲಿಯಿಂದ ಆಳುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಅಸಹಜವೂ, ಆಳಲಸಾಧ್ಯವಾದದ್ದು (unwieldy) ಅನ್ನುವುದು ಅರ್ಥವಾಗತೊಡಗಿತು. ನೂರು ಕೋಟಿಗೂ ಮಿಗಿಲಾದ ಜನರ ಆಶೋತ್ತರಗಳನ್ನು ಒಂದು ಪಕ್ಷ, ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಎಂದಿಗೂ ಈಡೇರಿಸಲಾಗದು ಅನ್ನುವ ಪ್ರಾಕ್ಟಿಕಲ್ ಆದ ತಿಳಿವೇ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸಿನ ಪಾರಮ್ಯವನ್ನು ಮುರಿದು ದೇಶದ ಹಲವೆಡೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಶಕ್ತಿಗಳು ಉದಯಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಬೇಕಿದೆ. 1990ರ ಈಚೆಗೆ ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಾದ ತುರ್ತಿನ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ವೇಗ ಒದಗಿಸಿದೆ ಅಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಾರದು. 

ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಾದ ಮೂರು ಹಂತದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು

ಈ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಆಗುವ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೇನಾಯಿತು ಎಂದು ನಾವು ನೋಡಲು ಹೋದರೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ವಿಷಯಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಕಾಂಗ್ರೆಸ್ಸಿನ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಮುಗಿದು ಸಮಾಜವಾದಿ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಜನತಾ ಪರಿವಾರ ತನ್ನ ಬಲದಲ್ಲೇ ಅಧಿಕಾರ ಹಿಡಿಯುವ ಮಟ್ಟಿಗಿನ ಬದಲಾವಣೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಾದ ಮೊದಲ ಹಂತದ ಬದಲಾವಣೆ ಅನ್ನಬಹುದು. ಮುಂದೆ ಜನತಾ ಪರಿವಾರ ಒಡೆದು ಹೋದಾಗ ಅಲ್ಲಿನ ನಾಯಕರನ್ನು, ಅದರ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ ಬಿಜೆಪಿ ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರಂತಹ ರಾಜ್ಯವ್ಯಾಪಿ ಪ್ರಭಾವ, ಸಮುದಾಯದ ಬೆಂಬಲ ಇರುವ ಪ್ರಾದೇಶಿಕವಾಗಿ ಬಲವಾಗಿರುವ ನಾಯಕನ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ  ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಟ್ಟಿಗೆ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಂಡಿತು. ಇದನ್ನು ಎರಡನೆಯ ಹಂತವೆಂದು ಕರೆಯಬಹುದು. ಆದರೆ ಈ ಎರಡೂ ಹಂತದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಇಲ್ಲಿನ  ನದಿ, ನೆಲ, ನುಡಿ, ಬದುಕು ಬವಣೆಗಳ ಸವಾಲಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡ ಮಟ್ಟಕ್ಕೆ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗದೇ ಇರುವುದರಿಂದಲೇ ಇಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಮೂರನೇ ಹಂತದ ಬದಲಾವಣೆಯತ್ತ ಕರ್ನಾಟಕ ಮುಂದಡಿಯಿಡುತ್ತಿದೆ. ಯಡಿಯೂರಪ್ಪನವರಿರಲಿ, ಶ್ರೀರಾಮುಲು ಇರಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಸೇರುವ ಬದಲು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷ ಕಟ್ಟುತ್ತೇನೆ ಅನ್ನುವಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲವೇ ತಮ್ಮನ್ನು ತಾವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷ ಎಂದು ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಜಾತ್ಯಾತೀತ ಜನತಾದಳದ ಇತ್ತೀಚಿನ ನಿಲುವಿನಲ್ಲಿರುವ ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ "ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷ ಬೇಕು" ಅನ್ನುವ ಚಿಂತನೆಯ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗಲೇ ಮೂರನೆಯ ಹಂತದ ಬದಲಾವಣೆ ಹೇಗೆ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. 

ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಮಾತ್ರ ಭ್ರಷ್ಟರೇ?
ಸರಿ, ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ನೆಲ, ಜಲ, ನುಡಿ, ಬದುಕಿನ ಸವಾಲುಗಳಿಗೆ ಪರಿಹಾರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲು ಬೇಕಿರುವ ಸಂಧಾನದ ಶಕ್ತಿ ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳೆನೋ ಬೇಕು, ಆದರೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಭ್ರಷ್ಟವಲ್ಲವೇ ಅನ್ನುವ ವಾದ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿವೆ.  ಅದು ಸರಿ ಅನ್ನಿಸುವ ತಪ್ಪು ವಾದವೆನ್ನಬಹುದು. ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಇಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷ ಅನ್ನದೇ ಎಲ್ಲೆಡೆ ವ್ಯಾಪಿಸಿದೆ. ಅದು ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಪಕ್ಷ ಇಲ್ಲವೇ ವ್ಯಕ್ತಿಯಿಂದ ಬಗೆಹರಿಯುವ ಸಮಸ್ಯೆಯೂ ಅಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವುದು ಚುನಾವಣೆ ಸುಧಾರಣೆ, ಬೇಕಿಲ್ಲದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಿಂದ ಸರ್ಕಾರದ ಪಾತ್ರ ಕಡಿಮೆಗೊಳಿಸುವುದು, ರಾಜಕೀಯ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪವಿಲ್ಲದೇ ಕೆಲಸ ನಿರ್ವಹಿಸುವಂತೆ ತನಿಖಾ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೆ ಸ್ವಾಯತ್ತತೆ ನೀಡುವುದು, ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರಿಕರಣದ ಮೂಲಕ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಕೆಳ ಹಂತದವರೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಂತಹ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಸುಧಾರಣೆಗಳಾಗಿವೆ. ಅಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಒತ್ತಡ ತರುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಂಘಟನೆಗಳು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬೇಕಿವೆ. ಅಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾಗುವವರೆಗೂ ಇವತ್ತಿನ ಎಲ್ಲೆ ಮೀರಿ ಕೇಂದ್ರಿಕೃತವಾಗಿರುವ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿನ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯದ ಏಳಿಗೆಗೆ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಹೊಂದಿಸಲು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಗತ್ಯ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ. ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇಷ್ಟೊಂದು ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟ ಒಂದು ಸರಿಯಾದ ಒಕ್ಕೂಟದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಂತೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಮೈತ್ರಿಕೂಟ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುವ ಎಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಕಾಣುತ್ತಿವೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಹಿತ ಕಾಯಲು ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಕನ್ನಡ, ಕನ್ನಡಿಗರ ಪಾಲಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದಾಗಿದೆ ಅನ್ನಬಹುದು. 

ಈ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನಕ್ಕೂ ಈಗಿನದ್ದಕ್ಕೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.
ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಈ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಗೆಲುವು ಕಂಡಿಲ್ಲ, ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಬಾರಿಯ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಗೆಲುವು ಕಾಣಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಕೆಲವರದ್ದು. ಆದರೆ ಅಂದಿನ ಸೋಲು ಯಾಕಾಯಿತು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಹುಡುಕಿದಾಗ ಅವುಗಳ ಸೋಲಿನ ಕಾರಣ ಸುಲಭವಾಗಿ ತಿಳಿಯಬಹುದು. ಈ ಹಿಂದೆ ಪಕ್ಷ ಕಟ್ಟಿದ್ದ ದೇವರಾಜ್ ಅರಸು, ಬಂಗಾರಪ್ಪನವರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಬಲವಾಗಿದ್ದವು, ಆದರೆ ಇಂದು ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಬಲಗೊಂಡಿರುವ, ಬಲಗೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಮೈತ್ರಿಕೂಟದ ಸರ್ಕಾರ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ದಿನಗಳಿವೆ. ಈ ಹಿಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದವರು ಕರ್ನಾಟಕದ ಪ್ರಭಾವಿ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸೇರದ, ರಾಜ್ಯವ್ಯಾಪಿ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಹೊಂದಿರದ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರೆ ಇಂದಿನ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿರುವವರಿಗೆ ಆ ತೊಡಕುಗಳು ಅಷ್ಟಾಗಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ನಿರಂತರವಾಗಿ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ನದಿ, ನೆಲ, ಬದುಕಿನ ಹಕ್ಕುಗಳ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿನ ಅನ್ಯಾಯ ಸರಿಪಡಿಸಲು ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಗತ್ಯವಿದೆ ಅನ್ನುವ ಚಿಂತನೆ ಈ ಹಿಂದಿನವರು ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದ್ದ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ ಅಷ್ಟಾಗಿ ಜನಮಾನಸದಲ್ಲಿ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇಂದು ಈ ವಾದಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಲ್ಲೂ ಬಹು ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಂಬಲವಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಿದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ನೆಲೆ ನಿಲ್ಲುವ ಎಲ್ಲ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಆದರೆ ಈ ಬದಲಾವಣೆ  ಎಂದಿಗೂ ಆಗದು ಅನ್ನುವ ಅನಿಸಿಕೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ  ಬರುವ ಚುನಾವಣೆಯೇ ನೀಡಲಿದೆ.

ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಒಡೆಯುವ ಮುನ್ನ ಕೇಳಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ ಕೆಲವು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು..

ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಒಡೆಯುವ ಉಮೇಶ್ ಕತ್ತಿಯವರ ಮಾತಿನ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಯುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ರೂಪಿಸದೇ ಚಿಕ್ಕ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವುದು ಅವುಗಳ ದನಿ ಅಡಗಿಸುವ ಕ್ರಮ ಅನ್ನುವ ನನ್ನ ನಿಲುವನ್ನು ಕನ್ನಡ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಪತ್ರದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಳಿಸಿದ್ದೆ. ಬ್ಲಾಗಿನ ಗೆಳೆಯರ ಓದಿಗಾಗಿ ಬ್ಲಾಗಿನಲ್ಲಿ ಹಾಕುತ್ತಿರುವೆ.

-ವಸಂತ

ಮಾನ್ಯ ಸಂಪಾದಕರೇ,

ವಿಷಯ: ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಒಡೆಯಬೇಕು ಅನ್ನುವುದು ಸರಿಯೋ ತಪ್ಪೋ ಅನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ಓದುಗರ ಓಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲು

ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು ಒಡೆದು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯ ಮಾಡಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಮಂತ್ರಿ ಉಮೇಶ್ ಕತ್ತಿಯವರ ಹೇಳಿಕೆ ರಾಜ್ಯವ್ಯಾಪಿ ಖಂಡನೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯ ಆಗುವುದರಿಂದಲೇ ಅದರ ಏಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯ ಅನ್ನುವುದು ನಿಜವೇ ಆಗಿದ್ದಲ್ಲಿ  ಅದಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ಅಡ್ಡಿಯಿರಬಾರದು. ಆದರೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ರಾಜ್ಯ ಬೇಕು ಅನ್ನುವವರು ಈ ಕೆಲ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಉತ್ತರಿಸುವರೇ?

• ಇವತ್ತು ಇಡೀ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಅಗತ್ಯಗಳ ಬಹುಪಾಲನ್ನು ಪೂರೈಸುತ್ತಿರುವುದು ಬೆಂಗಳೂರು. ಬೆಂಗಳೂರು ಇಲ್ಲದ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಎಲ್ಲಿಂದ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಹೊಂದಿಸುತ್ತೆ?
• ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕ ಯಾವ ರಾಜ್ಯಗಳಿವೆ? ಒಂದೆಡೆ ೪೮ ಎಂ.ಪಿಗಳ ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ, ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ೪೨ ಎಂ.ಪಿಗಳ ಆಂಧ್ರಪ್ರದೇಶ. ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿಯೂ, ರಾಜಕೀಯವಾಗಿಯೂ 
   ಬಲಾಡ್ಯವಾಗಿರುವ ಇಂತಹ ರಾಜ್ಯಗಳ ಜೊತೆ ನದಿ ನೀರು, ಗಡಿ ತಕರಾರುಗಳನ್ನು ಈ ರಾಜ್ಯ ಹೇಗೆ ನಿಬಾಯಿಸುತ್ತೆ? ಆಂಧ್ರ ಡ್ಯಾಮ್ ಕಟ್ಟಿ ಹಿನ್ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿಸಬಹುದು, ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಡ್ಯಾಮ್ ಬಾಗಿಲು ತೆಗೆದು ನೀರಿನ ಪ್ರವಾಹ ಹರಿಸಬಹುದು. ಅದನ್ನು ತಡೆಯಬಲ್ಲರೇ? ೨೮ ಎಂ.ಪಿಗಳ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ನೆಲ,ಜಲ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅನ್ಯಾಯವಾಗುವುದನ್ನು ತಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಇರುವಾಗ ೧೦ ಎಂ.ಪಿಗಳ ಈ ರಾಜ್ಯದ ಕೈಲಿ ಏನಾಗುತ್ತೆ?
• ನೈಸರ್ಗಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಅತಿ ಕಡಿಮೆ ಇರುವ ಈ ಬಯಲುಸೀಮೆಯ ಈ ಭಾಗ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಮಾನವ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಏಳಿಗೆ ಮಾಡುತ್ತೆ? ಕೇಂದ್ರ ಕೊಡುವ ಅನುದಾನವನ್ನೇ ನಂಬಿಕೊಂಡು ಹೊಸ ರಾಜ್ಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡರೆ ಇವರು ಬಯಸುವ ಏಳಿಗೆ ಅನ್ನುವುದು ಕನ್ನಡಿಯೊಳಗಿನ ಗಂಟೇ ಸರಿ.
• ಇವತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡಿರುವ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದ ಕನ್ನಡಿಗರಿದ್ದಾರೆ. ನಾಳೆ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯ ಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಅಲ್ಲಿನ ಕನ್ನಡಿಗರಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಇವತ್ತು ಸಿಗುತ್ತಿರುವ ಆತಿಥ್ಯ ಹಾಗೆಯೇ ಮುಂದುವರೆಯುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅನುಮಾನಗಳಿವೆ. ಹೈದಾರಾಬಾದ್, ಮುಂಬೈ, ಪುಣೆಯ ಪಾಲಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕನ್ನಡಿಗರು ಎಂದಿಗೂ ಹೊರಗಿನವರೇ. ಬೆಂಗಳೂರು ಮಾತ್ರ ಅವರನ್ನು ನಮ್ಮವರೇ ಎಂದು ಕರೆದು ಮಣೆ ಹಾಸಿದೆ. ಈಗ ಒಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋದರೆ ಅದ್ದರಿಂದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಾನಿ ಹಾಗೇ ಹೋಗುವವರಿಗೆ ಆಗಬಹುದೇ ಹೊರತು ಬೆಂಗಳೂರಿಗಲ್ಲ.
• ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲವೆಲ್ಲ ಕೇಂದ್ರದ ಕೈಯಲ್ಲಿದೆ. ಸಮ್ಮಿಶ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ತನ್ನ ಪಾಲಿನ ನ್ಯಾಯಯುತವಾದ ಸಂಪನ್ಮೂಲ ಪಡೆಯಲು ರಾಜ್ಯಗಳು ದೊಡ್ಡದಾಗಿರುವುದು ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿ ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳಿರುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಯ ಚಿಕ್ಕ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಯಾವ ರೀತಿ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಊಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವೇ?
• ಎಲ್ಲಕ್ಕೂ ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಯಾವುದೇ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಏಳಿಗೆಯ ನೇರ ಹೊಣೆ ಅಲ್ಲಿನ ಜನನಾಯಕರದ್ದು. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೆಲ ಭಾಗಗಳು ಹಿಂದೆ ಬೀಳಲು ಕಾರಣ ಅಲ್ಲಿನ ಜನನಾಯಕರೇ ಹೊರತು ಇನ್ನಾರು ಅಲ್ಲ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದಿಂದ ಸುಮಾರು ೮ ಜನ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ೨೫ ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿದ್ದರೂ ಅಲ್ಲಿ ಅಂದುಕೊಂಡ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಆಗದಿರಲು ಕಾರಣ ಅಲ್ಲಿನ ಜನ ನಾಯಕರೇ ಅಲ್ಲವೇ? ಅಲ್ಲಿನ ಜನರನ್ನು ಅನಕ್ಷರತೆ, ಮೌಢ್ಯಗಳ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಿ ತಾವು ಮಾತ್ರ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಎ.ಸಿ ಬಂಗಲೆಯಲ್ಲಿ ಆರಾಮಾಗಿರುವ ಅಲ್ಲಿನ ಇದೇ ಜನನಾಯಕರ ಕೈಗೆ ಹೊಸ ರಾಜ್ಯವೊಂದನ್ನು ಮಾಡಿ ಕೊಟ್ಟಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಬದಲಾಗುತ್ತೆ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವುದು ಹುಲಿ ಹುಲ್ಲು ತಿನ್ನಲಿ ಎಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದಂತಲ್ಲವೇ?
• ಸರಿಯಾದ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸದೇ ಎಲ್ಲ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಕೇಂದ್ರದ ಕೈಯಲ್ಲೇ ಉಳಿಸಿ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಒಂದರ್ಥದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರದ ಸಾಮಂತರನ್ನಾಗಿಸಬಹುದೇ ಹೊರತು ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರಿಕರಣದ ಮೂಲಕ ಆಡಳಿತವನ್ನು, ಏಳಿಗೆಯನ್ನು ಜನಸಾಮಾನ್ಯರವರೆಗೆ ತರುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಇಲ್ಲ. ಇದನ್ನು ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯ ಬೇಕೆನ್ನುವವರು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆಯೇ?

ಕನ್ನಡಿಗರೆಲ್ಲರ ಏಳಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿ ಅನ್ನುವ ಆಶಯವೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಏಕೀಕರಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿತ್ತು. ಇಂದು ಅದು ಅಂದುಕೊಂಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲವೆಂದರೆ ಆ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲ ಕನ್ನಡಿಗರು ಕೂತು, ಚರ್ಚೆ ಮಾಡಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲ ಭಾಗಕ್ಕೂ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡಬೇಕಿದೆ ಅನ್ನುವುದರತ್ತ ಗಮನಹರಿಸಬೇಕಿದೆಯೇ ಹೊರತು ಭಾವುಕರಾಗಿ ಒಂದೇ ನುಡಿಯಾಡುವ ಜನರ ನಡುವೆ ಇನ್ನಷ್ಟು ತಡೆಗೋಡೆಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗದಿರಲಿ.

ಇಂತಿ ನಿಮ್ಮ ನಂಬುಗೆಯ

ವಸಂತ ಶೆಟ್ಟಿ

Understanding the Kaveri river water sharing dispute - Part 4

The 2007 final judgement was a decisive end to the Kaveri river water sharing dispute as Kannadigas felt it puts a final nail into the coffin of 200 years of oppressive and unjust policies that denied Karnataka it's fair share of water. So, what happened at last? What is the way forward to resolve this dispute? Let's see. 

Tamilnadu's victory

When Tamilnadu was going to the Prime minister or the Supreme court with a demand to form a tribunal in 1970s, it's argument of injustice lacked strength as it was solely centered around one argument i.e Karnataka is not abiding by the agreements of 1892 or 1924. Immediately, Karnataka used to corner Tamilnadu arguing that those colonial era agreements were imposed on it by the British and holds no sanctity after India's independence. Had courts and central governments agreed to Karnataka's arguments, the whole dispute would have died down then and there, but Tamilnadu cleverly interleaved the step of Karnataka building 4 dams in it's territory with it's earlier accusation and made it look like Karnataka is one adamant state that cares two hoot for it's neighbours and is usurping all the waters of Kaveri. It pleaded the center and the courts to form the tribunal to settle this matter. It won't be wrong to say that it also made sure that with it's unjust and unfair demands, the talks with Karnataka were made to fail to pave the way for forming the tribunal.

"All previous attempts to talk and resolve the issue with Karnataka have failed and hence please instruct the Union government to form a tribunal to resolve this dispute.", this was the powerful one line argument Tamilnadu used when it went to the Supreme court seeking to form a tribunal. When Union government was about to form the tribunal, Karnataka could have got justice had it put a condition  saying no state can claim prescriptive right over the flows of river Kavery on the ground of heritage rights and hence the tribunal should scrap all the existing agreements and look at water sharing and identifying irrigation areas afresh. Karnataka failed to do so when the tribunal was formed and consequently tribunal's interim and final judgements have given a death blow to it.  When the tribunal started it's inquiry, Karnataka tried putting the above argument, but it was too late. The tribunal rejected Karnataka's claim saying "Let's ignore historical injustices and base our inquiry on current day data of irrigation area, amount of water used, number of crops grown by both the states. This was a fatal blow for Karnataka as Tamilnadu was ahead of Karnataka on most of these parameters due to the very facts the tribunal tried rejecting, i.e historical injustices meted out to Karnataka! Once this was decided against the wishes of Karnataka, what was remaining was just issuing orders allocating water based on the existing irrigation areas of each state and you know what that meant for Karnataka! This was the real victory of Tamilnadu.

What is the role of the Court?
The constitution of India talks about Adjudication of disputes relating to waters of inter-State rivers in article 262 which clearly says the subject of interstate river water sharing dispute is out of it's purview.

Disputes relating to Waters

262. (1) Parliament may by law provide for the adjudication of any dispute or complaint with respect to the use, distribution or control of the waters of, or in, any inter-State river or river valley.

(2) Notwithstanding anything in this Constitution, Parliament may by law provide that neither the Supreme Court nor any other court shall exercise jurisdiction in respect of any such dispute or complaint as is referred to in clause (1).

It makes logical sense when the supreme court always tells " formulate a tribunal and follow it's decisions"

The role of tribunal!
Whenever a water sharing dispute arises between states, it was advised to form a tribunal to resolve the dispute using the Inter - State River Water Disputes Act 1956. Using this act seven tribunals have been setup so far and Karnataka has been a party in five of them! Does these tribunals refer to any national policy to resolve such disputes? Does India have any national policy? If we try to look for an answer to this question, all we get is a record called  national river policy, but surprisingly it doesn't anything about sharing river between states ! There are no clear formula defined to address distress situation! So, what does Kaveri tribunal say about distress formula? All it says is in distress season, share the water accordingly! If the solution was so simple, would we have landed up where we are now ? How will we share in times of distress without a clear formula? Tribunal answers this question by asking the parties involved to go for appeal. So, the crisis is forever!

What's the fate of Karnataka next?
The Kaveri tribunal has already given it's final judgement in 2007 and it's just waiting for the center to publish it in it's gazette and believe me that day is not too far.  All our protests will fall on the deaf ears just the way it is happening now after CRA headed by the prime minister ordered to release 9000 cusecs of water every single day without reviewing the ground realities and then sent a team to review the ground realities to douse the fire of protests. There are real possibilities that any future protests against decision published in the gazette will become illegal and may invite the wrath of the courts ! Once published in the gazette, everything should proceed as per the rules stipulated there and any attempt to defy those orders would get equated to sedition! Karnataka going to the court to apologise on the charges of contempt of court may become a regular affair after that !

How do we resolve the Kaveri dispute?
Looking at the history of the dispute, it is very clear that it's not a matter to be resolved by the court. This is a political problem requiring a political solution. We have to leave behind history and historic claims. Arguments like "We are already using the water and hence we  will have the rights forever" should be rejected outright. The final judgement of the tribunal which bases it's judgement on such argument should be rejected and we should press for a national river water sharing policy to be designed at the earliest. The new policy should decide the amount of irrigation area after looking into the whole basin area, it's geographic composition, the rain and famine data of the whole basin and form a policy that is fair and just for all riparian states.  

The federal system needs a correction!
People in India believe that democracy is all about majority. Majority decides how the system should be. A classic example is the belief to make Hindi as the sole administrative official language of the union on the grounds that it is the spoken by majority! Such flawed policies result in people speaking minority languages would get reduced to the stature of second grade citizens and one fine day, it may even make these people go extinct. The structural asymmetry in representation of each state at the level of central government is also a big problem. The current framework of deciding number of MPs for each state based on their population has literally silenced the voices of smaller states. This should be changed to give equal representation to all constituents of the federation. Democracy driven on "might is right" philosophy will sound a death bell to a state in India without it's consent. India needs to move towards restructuring it's model of governance to become a true federation giving equal status to all constituents on all matters.

Time for a regional party in Karnataka!
The tribunal was formed under the V P Singh government where DMK was an ally. Even today, when prime minister ordered Karnataka to release 9000 cusecs of water without first looking at the ground realities, people suspect it was calculations of survival of his coalition government that made him do so. The way our present government or all previous governments run by national parties behaved in this matter, it is very evident that all their allegiance towards the state is a big farce. At the last moment, they will release water giving lame excuses like " High command said so", "Court's orders can't be defied".  If Karnataka wants to muster enough muscle to sit and negotiate things on an equal footing with others at Delhi and elsewhere, it must vote for a regional party that can safe guard the interests of the people who have voted them to power. It's time for a regional party to arise and tilt the power balance in our favour.

The end..

Understanding the Kaveri river water dispute - Part 3

By the year 1971, Karnataka, which contributes more than 53% of water into Kaveri river was irrigating in 6.74 lakh acres of land, while Tamilnadu with a contribution of around 31% of water into Kaveri river was irrigating in 23.60 lakh acres of land. Today, Karnataka irrigates in around 11.2 lakh acres of land while Tamilnadu does it in 29.4 acres of land almost 3 times that of Karnataka. In 1968, with permission when Karnataka tried taking up Haarangi and Kabini projects, Tamilnadu went to the Supreme court with objection. Fearing delay in judgement, Karnataka went for a compromise by giving in writing that the state won't store water for more than 6 months in these reservoirs and won't use such water either. When Tamilnadu's case came up for hearing in Supreme court, it argued that "The river Kaveri has been used by us for thousands of years but Karnataka has stopped giving any water to us by breaching the 1924 agreement with these dams. The farmers of Tamilnadu, it's agriculture and it's economy has suffered a great deal due to this stance of Karnataka. Now, Karnataka has gone a step further by building four dams, literally stopping Kaveri waters to us. This great injustice must be corrected at the earliest." The loud cry of Tamilnadu did convince the Kaveri Tribunal about it's case. However Karnataka's cry of historical injustice fell on the deaf ears of the tribunal. When Karnataka tried contending that Tamilnadu grows 3 crops an year while for Karnataka it's not even letting grow second crop, Tamilnadu argued that it has a heritage right over the waters. Tribunal bought into the argument of historical claims of Tamilnadu and didn't even bother to look at why Karnataka was not in a position to utilise the water all this while. It blindly termed all attempts of Karnataka as illegal.   

Kaveri interim judgement! 

Shri. Parasharan was arguing on behalf of Tamilnadu. (His speciality is he is arguing against Karnataka in Krishna, Kaveri and Kalasa Banduri disputes involving Karnataka). Karnataka appointed Shri. F.S.Nariman to argue it's case.  Tamilnadu requested the tribunal to issue an interim judgement until the final judgement is made. The tribunal awarded 205 TMC of water per year to Tamilnadu based on the yearly flow of water from Karnataka to Tamilnadu. From the beginning whenever Tamilnadu accused Karnataka of not releasing any water, Karnataka contended that blame by showing the report of at least 252 TMC water measured at Biligundlu point. When Karnataka questioned the 205 TMC interim judgement, the tribunal rejected it by saying Karnataka was already releasing 252 TMC of water every year as measured at Biligundlu ! Then came the deadly blow to Karnataka with the final judgement of the tribunal on 5th of February 2007.

The final judgement of the Kaveri Tribunal!

1. An important point observed in the final judgement was as 1892 and 1924 agreements were pretty old as well as signed after due discussions between the parties involved, they can't be termed as not applicable. Some aspects of the 1924 agreement were supposed to be reviewed after 1974 and hence the tribunal claimed to have done so now.
2. 1892 and 1924 agreements will become null and void once final judgement is accepted.
3. Ground water usage of any state in the basin can't be regarded as usage of Kaveri river water. ( Ground water level was high in Tamilnadu compared to Karnataka but this fact holds no relevance to the tribunal)
4. The judgement doesn't talk about the distress formula in detail. If there is rain deficit, river water sharing should also be adjusted accordingly is what it says. This means if north west monsoon in Karnataka fails and Tamilnadu asks for it's share, the distress formula applies for just that season and in case, the north east monsoon succeeds, Tamilnadu will get a bonus as it benefits hugely from north east monsoon season compared to Karnataka. Karnataka has been arguing to take into account both north-east as well as north-west monsoon seasons while deciding a distress formula but Tamilnadu goes over board by making noise even before the start of north-east monsoon season to get as much of water as possible from Karnataka. So, whenever there is drought, Tamilnadu sticks to the incomplete and unfair distress formula to pressurise Karnataka to release water.  

The 5 injustices!

1. Karnataka has 42% of Kaveri basin. Our irrigation area should also be raised proportionately. To be fair, we should have got at least 23 lakh acres of land under irrigation in the basin, while Tamilnadu's right share should have been 13.6 lakh acres. Using the arguments of heritage right and historical claim, Tamilnadu was awarded disproportionate water in the final agreement.  This is the first and foremost injustice meted out to Karnataka.
2. The tribunal's final judgement to release 192 TMC of water at Biligundlu instead of 205 TMC asked in interim judgement was actually an eye wash. Earlier, Karnataka was releasing 180 TMC of water at Biligundlu after subtracting 25 TMC of water that flows into the river between Biligundlu and Mettur, but now, the final judgement asks Karnataka to release 192TMC at Biligundlu itself and if you take into account the other 25 TMC of water between Biligundlu and Mettur, Karnataka will end up giving 217 (192 at biligundlu + 25 between biligundlu and mettur) TMC of water which is 12 TMC more than what was decided in interim judgement ! This is the second injustice. 
3. The tribunal awarded 30 TMC of water to Kerala and it asked Karnataka and Tamilnadu to release 21 TMC and 9 TMC respectively to Kerala. As Kerala currently has no infrastructure to utilise that water, Tamilnadu was allowed to use that 9 TMC of water but Karnataka was not allowed to do so ! Karnataka was asked to release that 21 TMC reserved for Kerala to Tamilnadu and Tamilnadu was allowed to use even that water ! This is the third injustice. 
4. To protect environment, Karnataka was ordered to release 10 TMC of water, while no such rule was made for Tamilnadu. So protecting environment is just Karnataka's responsibility? huh? This is the fourth injustice.
5. Karnataka supplies 15 TMC of water to Bengaluru for it's drinking water needs. With Bruhat Bengaluru, the need was revised to 30 TMC.  Chamarajanagara, Mandya, Mysore, Channapattana, Ramanagar, the other towns in the Kaveri basin together need around 60 TMC for drinking water needs. The tribunal has reserved just 1.85 TMC of water. Another surprise is the tribunal says that only 1/3rd of Bengaluru falls in Kaveri basin and hence only that part has been considered while allocating! Even the UN says that the first preference should always be given to drinking water needs, but to aid Tamilnadu grow 3 crops an year, drinking water needs of Karnataka was made to suffer. How fair is this? This is the fifth injustice.

The continued injustice!

150 TMC of ground water available in Tamilnadu was not at all considered while giving the final judgement even when Tamilnadu itself declared that it is using 20 TMC of ground water! The experts panel of the tribunal gave a report saying Tamilnadu needs 395 TMC of water while the tribunal awarded 419 TMC of water ! Ain't that surprising?

When DMK is part of Union government, when it has four ministers in the cabinet, when Karnataka elects outsiders to Rajyasabhe, when Karnataka is being ruled by national parties having their allegiance more to their high commands than to the people who have voted them to power, will justice ever prevail for Kannadigas? This is a big question doing rounds in the minds of all Kannadigas. If Kannadigas do not wake up to seek justice, future will be bleak for us.

What rules and laws does India has about river water sharing in a fair and just manner? What is real justice for Karnataka? Will Karnataka get justice ever in future? What will happen to Kannadigas if the final judgment is published in the gazette of the Union government? What will be the way out for Karnataka? What role does our political parties play in this? Let's see in the next and final post.

Understanding the Kaveri river water dispute - Part 2

The river Kaveri starts her journey from Talakaveri in Kodagu district and runs more than 800 kms in her journey to Bay of Bengal. Hemavathi, Suvarnavathi, Arkavathi and Shimsha are tributaries of river Kaveri in Karnataka. Kabini is another tributary that originates in Kerala and joins Kaveri in Karnataka (KA). In Tamilnadu (TN), Bhavani, Noyyil and Amaravati are three tributaries of it. Kaveri flows a length of 320 kms within Karnataka, for 64 kms it’s flow acts as border between Karnataka and Tamilnadu, while after that it flows for about 416 kms within Tamilnadu before emptying into the Bay of Bengal.

Here is some data about Kaveri’s flow in Karnataka and Tamilnadu

A bitter reward for being patriotic!

British were ruling Madras Presidency from 17^th century itself. In Mysore, Hyderali, Tippu Sultan, the then rulers of Mysore died fighting the colonial powers and eventually Mysore Kingdom became a Princely state subservient to the British. Though the river Kaveri was flowing in Mysore state, the irrigation in the state was primarily dependent on Monsoon rains. Although the rulers of Mysore wanted to change that by building irrigation water supply facilities, they had to get permission for every small thing from the British delaying their progress. After a lot of letter exchanges with Madras, the agreement of 1892 was imposed on Mysore Kingdom. With that agreement, Mysore was made to pay for fighting the Colonial forces!

The gist of the 1892 agreement

Krishna, Kaveri and Tungabhadra were the rivers flowing from Karnataka to the then Madras Presidency. Being a lower riparian state, Madras state was making use of these waters for centuries. Hence several restrictions were imposed on Mysore to not disturb the existing availability of water with Madras state. Some of the them were:

• Mysore was required to obtain Madras' consent for any new irrigation reservoirs across any of the main rivers it wished to utilize and share information on any new irrigation scheme it wished to undertake to utilize the waters.
•  Mysore state can not build a dam across Tungabhadra river in the lower area of Haveri road. It can’t build any dams across Kaveri in the lower area of Ramaswamy dam and it can’t build any dams across Kabini river in the lower area of Rampura dam !
• While repairing a dam or while constructing a new dam in place of an old dam, no efforts should be made to collect more water than what is being held now.

Such biased rules literally broke the neck of Karnataka’s irrigation projects. At the same time, no such restrictions of any kind were imposed on Tamilnadu. It was even allowed to increase it’s area of irrigation without any interruptions. This is the beginning of a long journey of injustice to the state of Mysore and it’s people who are experiencing the effects of this agreement to this date.

The agreement of 1924

In reality, the 1892 agreement was made applicable to all the rivers flowing in the state of Mysore. Accordingly, the state of Mysore applied for permission to build a dam at Kannambadi as per the 1892 agreement. Madras however, refused to give its consent for this move. The relentless efforts of Nalvadi Krishnaraj Vodeyar, the then king of Mysore along with his chief engineer Sir M Vishweshvaraiah resulted in the agreement of 1924 between Mysore and Madras states.  The agreement was signed for a period of 50 years from 1924.  As the agreement was letting Mysore to go ahead with the construction of Kannambadi dam, it signed the agreement although it was heavily biased towards Madras. The agreement also stipulated that Mysore was not to increase its area under irrigation more than 110,000 acres beyond what was already existing, while the same cap for Madras Presidency was pegged at 301000 acres! Madras was given a free hand in building any number of dams in it’s territory and Mysore was also allowed to build a matching dam with a capacity 40% lower than that of the dam built by Madras!

At the time of independence, the state of Mysore was expecting that all these unfair and biased agreements will go away with British. Unfortunately, Mysore didn’t get any respite from the unfair agreement of 1924. Mysore tried starting a couple of new irrigation projects post-independence.

Roadblocks for Karnataka even in Independent India!

Yes, when Karnataka sought the permission of Government of India to start these new projects, the central govt replied saying “First get permission from Tamilnadu! Resolve your conflicts with them and then come back! ” How can anyone believe that Tamilnadu will give permission when it had opposed the very construction of Kannambadi itself ? Why should we seek Tamilnadu’s permission? Is Karnataka a princely state of Tamilnadu? Karnataka went ahead and built 4 dams in it’s territory without worrying much about permission of Central or Tamilnadu governments. The reservoirs that came up as a result were Hemavathi, Kabini, Haarangi and Suvarnavathi. The very construction of these reservoirs has led to the present day conflict of Kaveri river water sharing.

.

Tamilnadu, over several years discussed this issue with Karnataka and when Karnataka didn’t relent to it’s pressure tactics, went to the Prime Minister and complained. Later, a private organization called “Tamilnadu Kaveri Neerappasan Vilaiporulugal Vivasaayigal Naala Urimai Podugappu Sangam” approached the court with a complaint. Even the government of Tamilnadu filed a case in the court seeking to form a tribunal to settle this matter. After reviewing the matter, the honourable Supreme Court of India as per article 262 of the Constitution directed the Union Government to form the The Cauvery Water Disputes Tribunal and Union government obliged by forming the same in 1990.

To be continued..

Understanding the Kaveri river water dispute - Part 1

ಕಾವೇರಿ ವಿವಾದ, ಅದರ ಇತಿಹಾಸ, ಅಲ್ಲದ ಘಟನೆಗಳು, ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಆದ ಅನ್ಯಾಯ ಎಂತದ್ದು, ಅದು ಇಂದಿಗೂ ಹೇಗೆ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ ಅನ್ನುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಬರುತ್ತಿರುವ ಏನ್ಗುರು ಬ್ಲಾಗ್ ನಲ್ಲಿನ ಸರಣಿ ಬರಹವನ್ನು ಅದರ ಸಂಪಾದಕರಾದ ಶ್ರೀ ಆನಂದ್ ಅವರ ಅನುಮತಿಯೊಂದಿಗೆ ಇಂಗ್ಲಿಷಿಗೆ ಭಾವಾನುವಾದ ಮಾಡಿ ನನ್ನ ಬ್ಲಾಗ್ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತಿರುವೆ. ಕನ್ನಡ ಬಾರದ, ಈ ವಿವಾದದ ಬಗ್ಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ನಿಲುವು ತಿಳಿಯಬಯಸುವ ಜನರಿಗಾಗಿ ಈ ಪ್ರಯತ್ನ. 

-ವಸಂತ   

Kaveri river water sharing dispute has cropped up again. A small crisis once in every three to four years and a slightly bigger crisis once in a decade has been a regular affair in this dispute. Here is an attempt to go into the history of this dispute and take a holistic view of the problem and the kind of solution needed.

Kaveri, a life line of Karnataka and Tamilnadu !

Tamilnadu has been arguing that it has prescriptive right over the flows of river Kavery on the ground that it is the lower riparian State and hence has a right of prior appropriation of the waters of it. It laid claim on the principle of right of easement saying that they have been enjoying the flow of that river for centuries and their economy is heavily dependent on such flows as such there is no question of interrupting the flow of such river by the upper riparian State. It has been using these arguments to pass the message that upper riparian state has no right over Kaveri river water. Going by this argument, no state including lower riparian state can build any dams  across any river for that matter ! If left as it is most of the river water would go waste flowing down into the sea. Storing river water plays a vital role in the progress of human society and hence both lower as well as upper riparian states have due rights to store water. With that comes the question, who can hold what amount of water? how much the upper riparian state can hold for itself and how much should be the share of lower riparian state? how should it be shared in times of lean season? All these questions need to be answered in a fair and just manner. If such a formula is already in place, no water related disputes will ever arise, but when political clout, unfair laws of the past decide how water will be shared between these parties, injustice is a given to all weaker parties involved. In the matter of Kaveri river water sharing, Karnataka has been experiencing injustice for more than a 100 years. How did we land up where we are now? How do we resolve this?

Although the conflict has a long history, let's look at two key developments that had important implications on this conflict. Firstly, the political upper hand Madras presidency enjoyed under the British over the Mysore kingdom. Secondly, the technological and scientific revolutions that led to the building of dams and canals and the consequent increase in the area of irrigation in the Kaveri basin. In 1892 and 1924, two separate treaties were signed between the Mysore kingdom and the Madras presidency under the British. To be honest, the state of Mysore was co-erced to sign those treaties that were heavily biased towards the british ruled Madras state. State of Mysore was hoping that after India's independence and India becoming a federal democracy formed on the foundation of equality for all; all the unfair agreements of the past will be buried and a fair and just way of sharing water would be put in place that would be acceptable to both the states, but that wish never came true. The tradition of injustice continued with the formation of Kaveri tribunal in the 90s and it's interim judgement in 1991 and it's final judgement in 2007.

Can any court give solution to such a conflict? Does river water sharing come under the jurisdiction of the Supreme court? Or, Should it come under it at all? Can agreements of colonial era or historical claims become basis to decide river water sharing ? On what basis did the tribunal give it's interim and final judgements? On what basis is the Prime minister of India asking Karnataka to release water? On what basis the supreme court is asking Karnataka to honour the CRA's decision? we'll discuss these questions in the future posts.

ಕಾವೇರಿ ವಿವಾದ, ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ಕೈಲಾಗದತನ, ನಮಗೆ ಬೇಕಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಹಾರ

ಕಾವೇರಿ ವಿವಾದ, ನಮ್ಮ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರ ಕೈಲಾಗದತನ, ನಮಗೆ ಬೇಕಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪರಿಹಾರದ ಬಗ್ಗೆ ಕನ್ನಡದ ಪತ್ರಿಕೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಪತ್ರ ಬರೆದಿದ್ದೆ. ಅದನ್ನೇ ಇಲ್ಲಿ ಹಾಕಿರುವೆ.
-ವಸಂತ  

ಮಾನ್ಯ ಸಂಪಾದಕರೇ,

ವಿಷಯ: ಕಾವೇರಿ ವಿವಾದ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯವಾದ ಪರಿಹಾರ ಓದುಗರ ಓಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲು

ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ಕಾವೇರಿ ವಿವಾದ ತಲೆದೋರಿದಾಗಲೂ ಕೇಳುವಂತೆ ಕರ್ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಅನ್ಯಾಯ ಆಗುತ್ತಿದೆ ಅನ್ನುವ ಕೂಗು ಈ ಬಾರಿಯೂ ಎದ್ದಿದೆ. ಆದರೆ ಇಂತಹ ಅನ್ಯಾಯ ಪದೇ ಪದೇ ಆಗಲು ಕಾರಣವೇನು ಅನ್ನುವ ಬಗ್ಗೆ ಕನ್ನಡ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಚಿಂತನೆ ನಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಈ ಬಾರಿ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಭೀಕರ ಬರವಿದ್ದು, ಕುಡಿಯುವ ನೀರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ಅನ್ನುವ ಸ್ಥಿತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಆದ ಮೇಲೂ ಪ್ರಧಾನಿ ದಿನಕ್ಕೆ 9000 ಕ್ಯೂಸೆಕ್ಸ್ ನೀರು ಬಿಡುವ ಆಜ್ಞೆ ಯಾಕೆ ಹೊರಡಿಸುತ್ತಾರೆ ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ. ಡಿಸೇಲ್ ಬೆಲೆ ಏರಿಕೆ, ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರದಲ್ಲಿ ಎಫ್.ಡಿ.ಐ ಅನುಮತಿಯಂತಹ ನಿರ್ಧಾರದಿಂದ ಕೆಲ ಮಿತ್ರ ಪಕ್ಷಗಳ ಕೆಂಗಣ್ಣಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಸ್ತಿತ್ವವೇ ಅಲುಗಾಡುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ನ್ಯಾಯಸಮ್ಮತವಾದ ನಿಲುವು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತಮಿಳುನಾಡು ಕೇಳಿದಷ್ಟು ನೀರು ಬಿಡದಿರುವ ನಿಲುವಿಗೆ ಬಂದರೆ ಮಿತ್ರಪಕ್ಷ ಡಿ.ಎಮ್.ಕೆ ಬೆಂಬಲ ಹಿಂಪಡೆಯುವ ಸಾಧ್ಯತೆ ಒಂದೆಡೆಯಾದರೆ, ಮುಂದಿನ ಚುನಾವಣೆಯ ನಂತರ ಎ.ಐ.ಎ.ಡಿ.ಎಮ್.ಕೆ ಜೊತೆ ಮೈತ್ರಿಗೆ ಅವಕಾಶದ ಸಾಧ್ಯತೆ ಮಸುಕಾಗುವ ಅಪಾಯ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಇರುವಾಗ ಪ್ರಧಾನಿಗಳು ಅದು ಹೇಗೆ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪರವಾದ ನಿಲುವು ತಳೆಯಲು ಸಾಧ್ಯ?

ಇಂತಹ ರಾಜಕೀಯ ಮೇಲಾಟಗಳ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರದ ಪ್ರಕಾರ ತಳೆಯುವ ನಿಲುವಿನ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ನೀರು ಬಿಡಲೇಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಕಟ್ಟುಪಾಡು ಉಂಟಾಗುವುದು ಸಮಾನತೆಯ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲ್ಪಟ್ಟ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಸರಿಯಾದದ್ದು? ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಇದಕ್ಕೇನು ಪರಿಹಾರ ಎಂದು ಕಾಣಲು ಹೊರಟರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೂ ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿರುವಂತೆ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳು ಹುಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುದೇ ಆಗಿದೆ ಅನ್ನಿಸದಿರದು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲೂ ಒಂದು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷವಿದ್ದು, ಅದಕ್ಕೊಂದು 20 ಜನ ಸಂಸತ್ ಸದಸ್ಯರ ಬಲವಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಪ್ರಧಾನಿಯವರ ನಿಲುವು ಈಗಿರುವಂತೆಯೇ ಇರುತ್ತಿತ್ತೇ? ಮೈತ್ರಿಕೂಟದ ಸರ್ಕಾರಗಳೇ ಆಳ್ವಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ, ಮುಂದೆಯೂ ಮಾಡುವ ಇವತ್ತಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ  ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಅಸ್ತಿತ್ವ ಇರುವ ನಾಡುಗಳು ಕೇಂದ್ರದಿಂದ ತನ್ನ ನಾಡಿಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಅನುಕೂಲಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ದಿನವೂ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಹಾಗೆಯೇ ಎಷ್ಟೇ ನಾಡ ಪರವಾಗಿದ್ದರೂ ಹೈಕಮಾಂಡ್ ಮಾತಿನ ಮುಂದೆ ಉಸಿರೆತ್ತಲಾಗದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿರುವ ನಮ್ಮ ನಾಯಕರ ಅಸಹಾಯಕತೆಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹೀಗೆಯೇ ಮುಂದುವರೆದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಬಾರಿ ನಮ್ಮ ನಾಡಿನ ನೆಲ, ಜಲ, ನುಡಿ, ಬದುಕಿನ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು ಎದ್ದಾಗಲೂ ಕನ್ನಡಿಗರು ಬೀದಿ ಹೋರಾಟ, ಚಳುವಳಿ ಮಾಡುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳು ತುದಿ ಮುಟ್ಟುವ, ಶಾಶ್ವತವಾದ ಯಾವುದೇ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಕೊಡಲಾರವು.

ಹೀಗಿರುವಾಗ ಕರ್ನಾಟಕದ ಪರ, ರೈತ ಪರವಾದ ಪ್ರಬಲ ಸಂಘಟನೆಗಳು, ಅಪಾರ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದ್ದೂ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಚುನಾವಣೆ ಫಂಡ್ಸ್ ತರುವಾಗ ಬೇಕಿದ್ದ, ಈಗ ಹೊರೆಯಾಗಿರುವ ರಾಜ್ಯದ ಹಲವು ಪ್ರಬಲ ನಾಯಕರು ಈ ಬಗ್ಗೆ ಚಿಂತಿಸಿ, ಸರಿಯಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷವೊಂದನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಮುನ್ನಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಅಂತಹ ಪಕ್ಷ ಅಸ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ಬಂದರೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿರುವ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳು ಕನ್ನಡ, ಕರ್ನಾಟಕದ ಪರವಾದ ನಿಲುವು ತಳೆಯುವ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಾರೆ ಅನ್ನುವುದರಲ್ಲಿ ಅನುಮಾನವಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ರಾಜಕೀಯ ಬಲವೊಂದಿದ್ದಾಗ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ರಾಜಿ-ಸಂಧಾನಗಳಲ್ಲೂ ನಾವು ಸರಿ ಸಮಾನವಾಗಿ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತುವ, ನ್ಯಾಯ ತಂದುಕೊಳ್ಳುವ, ನಮ್ಮ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಹೆಚ್ಚಲಿವೆ. ಹಾಗಾಗಲಿ.

ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ ಯಾಕೆ ವಿರೋಧಿಸಬೇಕು ಗೊತ್ತೇ?

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಮತ್ತೆ ಬಂದಿದೆ. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಅಂದರೆ  ಮೊದಲು ನೆನಪಾಗ್ತಾ ಇದ್ದಿದ್ದು ಅಕ್ಷರ ಕಲಿಸಿದ ಗುರುವನ್ನು ನೆನೆಯುವ ಶಿಕ್ಷಕರ ದಿನಾಚರಣೆ. ಅದೊಂದು ಸಿಹಿ ನೆನಪು. ಆದರೆ ಇಂದು ಅದರ ಜೊತೆ ನೆನಪಾಗುವ ಇನ್ನೊಂದು ಕಹಿ ವಿಷಯವೆಂದರೆ  ಕೇಂದ್ರ  ಸರ್ಕಾರವೇ ಮುಂದೆ ನಿಂತು ಬ್ಯಾಂಕು,ವಿಮೆ, ಅಂಚೆ,ತೆರಿಗೆ, ರೈಲ್ವೆ, ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣ, ಪಿಂಚಣಿ ಸೇರಿದಂತೆ ದೇಶಾದ್ಯಂತ ಇರುವ ತನ್ನೆಲ್ಲ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ  ನಡೆಸುವ "ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ" ಅನ್ನುವ ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯತೆಗೆ ಮಸಿ ಬಳಿಯುವ  ಆಚರಣೆ.  ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ, ಸಮಾನತೆಯ ಕಲ್ಪನೆಗೆ ಒಂದು ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕೆಯಾಗಿರುವ ಈ ಆಚರಣೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹದೊಂದು ಆಚರಣೆಗೆ ಇಂಬು ಕೊಡುವ ಭಾಷಾ ನೀತಿ ಬದಲಾಗಬೇಕು ಮತ್ತು ಅದರ ಜಾಗರಲ್ಲಿ  ಎಲ್ಲ ನುಡಿಗಳನ್ನು ಸಮಾನವೆಂದು ಕಾಣುವ ಹೊಸ ಭಾಷಾ ನೀತಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅದಾಗುತ್ತಾ ಅನ್ನುವ ಚಿಂತೆ ಬೇಡ, ಹಿಂದಿಯೇತರ ನುಡಿಯಾಡುವ ಭಾರತದ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಜನರಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ನುಡಿಗೆ ಸಿಗಬೇಕಾದ ಸಮಾನ ಸ್ಥಾನಮಾನದ ಬಗೆಗಿನ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿರುವ ಜಾಗೃತಿ ಭಾರತದ ಎಲ್ಲ ನುಡಿಗಳಿಗೂ ತಕ್ಕ ಸ್ಥಾನ ಮಾನ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಭಾಷಾ ನೀತಿಯೊಂದನ್ನು ಇಂದಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಾಳೆ ತರುವುದು ಖಂಡಿತ.

ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ ಮಾಡಿದ್ರೆ ತಪ್ಪಾ?
ನೀವು ಕೇಳಬಹುದು. ಒಂದು 15 ದಿನ ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ ಅಂತ ಆಚರಿಸಿದರೆ ಏನ್ ತಪ್ಪು ಅಂತ. ಪ್ರಶ್ನೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು 15 ದಿನದ ಆಚರಣೆಯದ್ದಲ್ಲ. ಪ್ರಶ್ನೆ ಅದರ ಹಿಂದಿನ ಮನಸ್ಥಿತಿಯದ್ದು. ನೀವೇ ಹೇಳಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ರೈಲ್ವೇ ನಿಲ್ದಾಣಗಳನ್ನು, ಹತ್ತಾರು ಬ್ಯಾಂಕುಗಳನ್ನು, ಜೀವ ವಿಮೆಯ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು, ಹಳ್ಳಿ ಹಳ್ಳಿಗೂ ತಲುಪಿರುವ ಅಂಚೆ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು, ದೆಹಲಿಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಕೋಟಿ ಕಪ್ಪದಂತೆ ನಮ್ಮಿಂದ ಕಳಿಸುವ ತೆರಿಗೆ ಇಲಾಖೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವವರು ಯಾರು? ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ಕನ್ನಡಿಗರಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಿದ್ದಾಗ ಈ ಎಲ್ಲ ಕಚೇರಿಗಳ ಆಡಳಿತ ಯಾವ ನುಡಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕಿತ್ತು? ಕನ್ನಡದಲ್ಲಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಿದ್ರೆ ನಿಜವಾಗಿ ಆಗಬೇಕಿದ್ದದ್ದು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸುವಂತೆ ಈ ಎಲ್ಲ ಇಲಾಖೆಗಳ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೆ ಕನ್ನಡ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವ "ಕನ್ನಡ ಪಾಕ್ಷಿಕ"ವೋ, "ಕನ್ನಡ ಮಾಸಿಕ"ವೋ ಅಲ್ಲವೇ? ಹಾಗಿದ್ರೆ ಅದನ್ನು ಮಾಡದೇ ಇಲ್ಲಿನ ಜನರ ನುಡಿಯೇ ಅಲ್ಲದ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳಿಗೂ ಕಲಿಸಿ, ಕಲಿತವರಿಗೆ, ಬಳಸಿದವರಿಗೆ  ಬಹುಮಾನ, ಬೆಂಡು ಬತ್ತಾಸು ಅಂತ ಕೊಡುವುದು ಯಾವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತೆ? ಕನ್ನಡದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡಿಗರನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ತಲುಪಿ ಅವರ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಬೇಕಿರುವ ಈ ಎಲ್ಲ ಇಲಾಖೆಗಳ ಸೇವೆಗಳನ್ನು ಅವರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಸೇವಾ ಮನೋಭಾವನೆಯೋ ಇಲ್ಲ ಜನರ ಪಾಡು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ನಮಗೇನಾಗಬೇಕು, ಒಟ್ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲೇ ನಡೆಯಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಹಿಂದಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಶಾಹಿ ಮನಸ್ಥಿತಿಯೋ? "ಹಿಂದಿ ಬೇಕೇ ಬೇಕು" ಅನ್ನುವ ನೀತಿಯಿರುವುದರಿಂದಲೇ ಅಲ್ಲವೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಯಾವುದೋ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಒಂದು ಗುಮಾಸ್ತನ ಹುದ್ದೆಗೂ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲೇ ಅರ್ಜಿ ಬರೆಯಬೇಕು, ಹಿಂದಿಯಲ್ಲೇ ಇಂಟರ್ ವ್ಯೂ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅನ್ನುವ ನೀತಿ ನಿಯಮ ರೂಪುಗೊಂಡಿರುವುದು? ಅಂತಹ ನೀತಿಗಳಿಂದಲೇ ಅಲ್ಲವೇ ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ "ಹಿಂದಿ ಬಾರದ" ಕನ್ನಡಿಗರು ಉದ್ಯೋಗ ವಂಚಿರಾಗುತ್ತಿರುವುದು? ರಾಜಭಾಷಾ ಆಯೋಗ ಅನ್ನುವ ಸಂಸ್ಥೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡು ದೇಶವನ್ನೇ ಮೂರು ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಂಚಿ, ಪ್ರತಿ ವಲಯಕ್ಕೂ ವರ್ಷಕ್ಕಿಷ್ಟು ಹಿಂದಿ ಬಳಸಲೇಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಗುರಿ ಕೊಟ್ಟು, ವರ್ಷಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ ಅನ್ನುವ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಸಂಭ್ರಮಿಸುವ ಮನಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಭಾಷಾ ಸಮಾನತೆ ಬಯಸುವ ಯಾರಾದರೂ ಒಪ್ಪಲಾದಿತೇ? ಈಗ ಹೇಳಿ, ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುವುದು ಸರಿಯೋ ತಪ್ಪೋ?

ಇದು ಹಿಂದಿ, ಹಿಂದಿ ಭಾಷಿಕರ ವಿರೋಧವಲ್ಲ
ನನಗೆ ಗೊತ್ತು ನಾನು ಹೀಗೆ ಬರೆದ ಕೂಡಲೇ "ಹಿಂದಿ ಜನರ ದ್ವೇಷಿ, ಹಿಂದಿ ದ್ವೇಷಿ" ಎಂದೆಲ್ಲ ಕೆಲವರು ದೂಷಿಸುತ್ತಾರೆಂದು. ಅವರಿಗೆ ನಾನು ಹೇಳುವುದು ಇಷ್ಟೇ. ಇದು ಹೇರಿಕೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ನೋವಿನ ಕೂಗೇ ಹೊರತು ಹಿಂದಿ ನುಡಿಯಾಗಲಿ, ಇಲ್ಲವೇ ಹಿಂದಿಯಾಡುವ ಜನರ ಬಗೆಗಿನ ವಿರೋಧವಲ್ಲ. ಎಲ್ಲ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯೂ ಉಳಿಯಬೇಕು ಅನ್ನುವಾಗ ಹಿಂದಿಯೂ ಉಳಿಯಬೇಕು, ಹಿಂದಿ ಜನರು ಏಳಿಗೆಯಾಗಬೇಕು,, ಆದರೆ ಇದು ನನ್ನ ನುಡಿ, ನನ್ನ ಜನರನ್ನು ನನ್ನ ನೆಲದಲ್ಲೇ ಎರಡನೆಯ ದರ್ಜೆಯ ಪ್ರಜೆಯಾಗಿಸುವ ಹೇರಿಕೆಯ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಬಂದಾಗ ಅಂತಹ ಹೇರಿಕೆಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ಒಪ್ಪಲಾಗದು. ಸಮಾನತೆಯ ತತ್ವದ ಮೇಲೆ ಕಟ್ಟಲಾದ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ನುಡಿಗೆ ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅಧಿಕಾರ, ಸ್ಥಾನಮಾನ, ಹಣ ಎಲ್ಲವೂ ಕೊಟ್ಟು, ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಳೆಯ ಶ್ರೀಮಂತ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಅವುಗಳನ್ನಾಡುವ ಜಾಗದಲ್ಲೇ ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗಿಸುವ ಇಂತಹ  ಭಾಷಾ ನೀತಿ ಬದಲಾಗಬೇಕಲ್ಲವೇ?

ಬದಲಾವಣೆಯ ದಾರಿ ಯಾವುದು?
ಈ ಬದಲಾವಣೆ ಹೇಗೆ ಮಾಡುವುದು ಅನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿರಬಹುದು. ಅದಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಉತ್ತರ" ಯಾವುದೇ ಸಾಮಾಜಿಕ ಬದಲಾವಣೆ ನಿರಂತರ ಪ್ರಯತ್ನ, ಜಾಗೃತಿಯ ಫಲದಿಂದಲೇ ಆಗುವುದು." ಹಿಂದಿ ರಾಷ್ಟ್ರ ಭಾಷೆ ಅನ್ನುವ ಸುಳ್ಳಿನ ಪರದೆ ಆಗಲೇ ಸರಿದಾಗಿದೆ. ಹಲವು ಭಾಷಿಕರಲ್ಲಿ ಈ ಬಗ್ಗೆ ಜಾಗೃತಿಯಾಗಿದೆ.  ಇದೇ ರೀತಿ ಮುಂದುವರೆದು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಜನರ ಕೂಗು ಅವರನ್ನು ಆಳುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಮುಖಂಡರ ಕಿವಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೀಳುವ ದಿನ ಬಂದಾಗ ಭಾರತದ ಸಂಸತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ನೀತಿ ಬದಲಾಯಿಸಿ, ಸಂವಿಧಾನದ ೮ನೇ ಪರಿಚೇದದಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲ 22 ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಭಾರತದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಕೃತ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆ ಎಂದು ಘೋಷಿಸುವ ಕಾನೂನು ಬರುವ ದಿನ ಬಂದೇ ಬರುತ್ತೆ. ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ನಾವು ನಮಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು, ಮಾಧ್ಯಮಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸರಿಯಾದ ಭಾಷಾ ನೀತಿಗಾಗಿ ಧ್ವನಿ ಎತ್ತುತ್ತಲೇ ಇರಬೇಕು. ಅದರಂತೆ ಈ  ಬಾರಿಯ "ಹಿಂದಿ ಪಾಕ್ಷಿಕ" ಆಚರಣೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ  ಭಾರತದ ಭಾಷಾ ನೀತಿ ಬದಲಾಗಬೇಕು ಎಂದು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಯಾಗಿರುವ ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಮೂಲಕ ಹಿಂದಿಯೇತರ ನುಡಿಯಾಡುವ ಜನರ ಪರವಾಗಿ ಆನ್ ಲೈನ್ ಪಿಟಿಶನ್ ಒಂದನ್ನು ಶುರು ಮಾಡಿರುವೆ. ಈಗಾಗಲೇ ದೇಶ ವಿದೇಶದ ಹಲವು ನುಡಿಯಾಡುವ 870ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರು ( ಈ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರೆಯುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ) ಈ ಪಿಟಿಶನ್ನಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಭಾಷಾ ನೀತಿ ಬದಲಾಗಲಿ ಅನ್ನುವ ಕೂಗಿಗೆ ಧ್ವನಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಒಂದು ಆನ್ ಲೈನ್ ಪಿಟಿಶನ್ ಮಾಡಿದ ಕೂಡಲೇ ಮಿರಾಕಲ್ ಆಗಿ ಬಿಡುತ್ತಾ? ಖಂಡಿತ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇಂತಹ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಇಂತಹ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಹೆಜ್ಜೆಗಳೇ ನಾಳಿನ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನುಡಿ ಬರೆಯುವಂತಹವು. ಇದೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 14 ಪಾಕ್ಷಿಕದ ಕೊನೆ ದಿನ ಹಿಂದಿ ದಿವಸ್ ಆಚರಿಸುವ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಈ ಪಿಟಿಶನ್ ಅನ್ನು ರಾಜ್ಯಪಾಲರ ಮೂಲಕ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸಲಾಗುವುದು. ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಹಾದಿಯಲ್ಲೇ ಜನರ ಕೂಗನ್ನು ಆಳುವವರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಬೇಕು. ಆ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಮುಂದಾಗೋಣ. ಪಿಟಿಶನ್ನಿಗೆ ನೀವು ಸಹಿ ಹಾಕಿ, ನಿಮ್ಮ ಕಮ್ಮಿ ಅಂದ್ರೂ ಹತ್ತು ಗೆಳೆಯರಿಗೆ ಮನವರಿಕೆ ಮಾಡಿ ಅವರ ಕೈಯಲ್ಲೂ ಸಹಿ ಹಾಕಿಸಿ. ಒಟ್ಟಾಗಿ ಸೇರಿ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮನದಾಳದ ಮಾತನ್ನು ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ತಲುಪಿಸೋಣ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳುವತ್ತ ಮುಂದಾಗೋಣ.ಮತ್ಯಾಕೆ ತಡ, ಬನ್ನಿ ಕೈ ಜೋಡಿಸಿ.

ಪಿಟಿಶನ್ ಕೊಂಡಿ: http://www.change.org/en-IN/petitions/government-of-india-through-honourable-governor-of-karnataka-declare-all-scheduled-languages-of-india-as-official-languages


೯ನೇ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ಸಂಜೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ  ಕನ್ನಡದ ಹಲವು ಚಿಂತಕರು, ಸಾಹಿತಿಗಳು ಕೂಡ ಸಮಾನತೆಯ ಈ ಕೂಗಿಗೆ ಸಹಿ ಹಾಕುವ ಮೂಲಕ ಧ್ವನಿಗೂಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಬೆಂಬಲ ಸೂಚಿಸಿದ ಹಿರಿಯರ ಪಟ್ಟಿ ಇಂತಿದೆ:
೧> ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಶ್ರ‍ೀ ನಲ್ಲೂರು ಪ್ರಸಾದ್ ಅವರು

೨> ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಮಾಜಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು, ಖ್ಯಾತ ಚಿಂತಕರು ಆದ ಶ್ರೀ ಚಂದ್ರಶೇಖರ ಪಾಟೀಲ್ (ಚಂಪಾ) ಅವರು
೩> ಶಿಕ್ಷಣ ತಜ್ಞರಾದ ಶ್ರೀ ನಿರಂಜನಾರಾಧ್ಯ ಅವರು
೪> ಖ್ಯಾತ ಚಿಂತಕರಾದ ಶ್ರೀ ಪಿ.ವಿ.ನಾರಾಯಣ ಅವರು
೫> ಖ್ಯಾತ ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತಿಗಳಾದ ಶ್ರ‍ೀ ಚಿದಾನಂದ ಮೂರ್ತಿಯವರು
೬> ಹಿರಿಯ ಸಾಹಿತಿಗಳಾದ ಶ್ರ‍ೀ ಎಲ್.ಎಸ್. ಶೇಷಗಿರಿರಾವ್ ಅವರು

ನಿಜವಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಯಾವಾಗ ಬರುತ್ತೆ ಗೊತ್ತಾ?

ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟ ಬ್ರಿಟಿಶರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಬಿಡುಗಡೆ ಪಡೆದು ಮೊನ್ನೆಗೆ 65 ವರ್ಷಗಳು ಕಳೆದು ಹೋದವು. ಎಂದಿನಂತೆ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯ ಮೇಲೆ ನಿಂತು ಕೇಂದ್ರದ ಆಳುವವರು ಒಕ್ಕೂಟದ ಒಂದು ಭಾಗದ ನುಡಿಯಾದ "ಹಿಂದಿ"ಯಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಅಣ್ಣ-ತಮ್ಮಂದಿರು, ಭಾವೈಕ್ಯತೆ ಮೆರೆಯಬೇಕು, ಒಂದಾಗಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷದ ಸಂದೇಶವನ್ನೇ ಮತ್ತೆ ನೀಡಿದರು. ಎಂದಿನಂತೆ ಆಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವವರು ಮುಖಕ್ಕೆ ಬಾವುಟದ ಬಣ್ಣ ಬಳಿದುಕೊಂಡೋ, ತಮ್ಮ ಗಾಡಿಗೆ ಬಾವುಟ ಸಿಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡೋ, ಸಿಹಿ ಹಂಚಿಯೋ ಬಿಡುಗಡೆಯ ಖುಷಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸಿಕೊಂಡ್ರು. ಎಂದಿನಂತೆ ಹಲವು ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಘೋಷಣೆ ಕೂಗುವುದು, ಹಿಂದಿ ದೇಶಭಕ್ತಿ ಗೀತೆಗಳನ್ನು ಹಾಕುವುದೇ ದೇಶ ಪ್ರೇಮದ ಸಂಕೇತ ಎಂಬಂತೆ ವರ್ತಿಸಿದವು. ಇದೆಲ್ಲದರ ಆಚೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಬಂದಿದೆಯೇ? ಬಂದಿದ್ದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಬಂದಿದೆ? ಬಂದಿಲ್ಲ ಅಂದರೆ ಯಾರಿಗೆ ಬಂದಿಲ್ಲ? ಬರುವುದು ಅಂದರೇನು ಅನ್ನುವ ಬಹು ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಬೇಕಿದೆ.

ರಾಜಕೀಯ ಭಾರತ(Political India) ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕೊಡುಗೆ
ಹಲವು ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ಹಲವು ಆಚರಣೆ, ಹಲವಾರು ನುಡಿಗಳ ತವರಾದ ಭಾರತವೆನ್ನುವ ಇಂದಿನ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಒಂದು ಯುನಿಟ್ ಆಗಿಸಿದ್ದು ಬ್ರಿಟಿಷರ ಕೆಲಸವೇ. ತಮ್ಮ ಆಳ್ವಿಕೆಗೆ ಸುಲಭವಾಗಲಿ, ಈ ಭಾಗದಿಂದ ಲೂಟಿ ಮಾಡಲು ಅನುಕೂಲವಾಗಲಿ ಎಂದು ತಮ್ಮ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಇವತ್ತಿನ ಭಾರತ, ಪಾಕಿಸ್ತಾನ, ಬಾಂಗ್ಲಾ ದೇಶದ ಭಾಗಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಆಳ್ವಿಕೆಯಡಿ ತಂದ ಅವರ ಹೆಜ್ಜೆಯೇ ರಾಜಕೀಯವಾದ ಭಾರತವೆನ್ನುವುದರ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯ್ತು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರ ಇವತ್ತಿನ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ವಲ್ಲಬಬಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಜೊತೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ, ಬ್ರಿಟಿಷರ ಅಡಿ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿದ್ದ ವಿ.ಪಿ.ಮೆನನ್ Integration of Indian States ಅನ್ನುವ ತಮ್ಮ ಪುಸ್ತಕದಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕೆಲ ಮಾತುಗಳು:

India is one geographical entity. Yet, throughout her long and chequered history, she never achieved political homegeneity. No greater achievement can be credited to the British than that they brought about India's enduring political consolidation. But for this accomplishment and the rise of national consciousness in its wake, the Government of Free India could hardly have taken the final step of bringing about the peaceful integration of the princely States. Today, for the first time in the country's history, the writ of a single central Government runs from Kailas to Kanyakumari, from Kathiawar to Kamarupa (the old name of Assam).

ಈ ಮೇಲಿನ ಮಾತು ಇವತ್ತಿನ ರಾಜಕೀಯ ಭಾರತವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಪಾತ್ರವೇನಾಗಿತ್ತು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ತಿಳಿಸಲು ಹೇಳಿದೆ. ಆದರೆ ಇವತ್ತು ಹೇಳಲು ಹೊರಟಿದ್ದು ಇದಕ್ಕೆ ತಾಕಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಅಂಶ. ಅದೇನೆಂದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷರು ದೆಹಲಿಯಿಂದ ಇಡೀ ದೇಶವನ್ನು ಆಳುವ ಕೇಂದ್ರಿಕೃತವಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟವನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿ, ಇಂಗ್ಲಂಡಿಗೆ ಕಳಿಸಲು ಸುಲಭವಾಗಲಿ ಎಂದು. ಹಾಗಿದ್ದಾಗ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರ ಇಂತಹ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬದಲಾಗಬೇಕಿತ್ತಲ್ಲವೇ? ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಲ್ಲ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು, ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲದ ಮೇಲಿನ ಹಿಡಿತವನ್ನೆಲ್ಲ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲೇ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾಮಂತ ರಾಜರಂತೆ ನಡೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅಂದಿನ ಬ್ರಿಟಿಷರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೇ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರವೂ ಮುಂದುವರೆದಿರುವುದು ಮತ್ತು ಅದರಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿಸುವ, ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಿಸುವ, ಆಳುವವರಿಗೆ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ತರುವ ಸರಿಯಾದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯೊಂದು ರೂಪುಗೊಳ್ಳದಂತಾಗಿದ್ದು ಕಂಡಾಗ ಏಳಿಗೆಗೆ ಬೇಕಿರುವ ಒಳ್ಳೆಯ ಆಡಳಿತ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ನಿಜವಾದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಮಗೆ ಬಂದಿದೆಯೇ ಅನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ಏಳದೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ.

ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದೇ ನಿಜವಾದ ತೊಂದರೆ
ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಂತರ ಸಂವಿಧಾನ ರಚನೆಯಾದಾಗ ಇಲ್ಲಿನ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ಭಾಷಾವಾರು ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದು, ಅವುಗಳಿಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ರಾಜಕೀಯ ಅಧಿಕಾರ ಕೊಟ್ಟಿರದೇ ಹೋಗಿದ್ದರೆ ಇವತ್ತಿಗೆ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಉಳಿವೇ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈ ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಅಷ್ಟಕ್ಕೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ನಿಜವಾದ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗುವತ್ತ ನಾವು ಮುಂದಡಿ ಇಡದೇ ಹೋದದ್ದು ಇವತ್ತು ಹಲವು ರೀತಿಯ ಆಡಳಿತದ ತೊಂದರೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿದೆ. ನೂರಾರು ತೊಂದರೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದೆರಡು ಸ್ಯಾಂಪಲ್ ನಿಮ್ಮ ಮುಂದಿಡುತ್ತೇನೆ.

• ಎಲ್ಲ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿರಬೇಕಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆಗಳು, ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಔಷಧ, ವೈದ್ಯಕೀಯ ಶಿಕ್ಷಣ, ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನೀತಿಯಂತಹ ಹಲವು ವಿಷಯಗಳು ಕೇಂದ್ರದ ತೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿವೆ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳು ಕೇಂದ್ರದ ತೆಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿರುವುದರಿಂದ ರಾಜ್ಯಗಳ ಬಳಿ ಸರಿಯಾದ ಆರೋಗ್ಯ ಸೇವೆ ರೂಪಿಸಲು ಬೇಕಿರುವ ಹಣವಿಲ್ಲ. ಅದರ ಮೇಲೆ ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಕೂತಿರುವ ಮಂತ್ರಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾದ ಯೋಜನೆಯನ್ನೇ ರಾಜ್ಯವೂ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾದ (ಅದರ ಅಗತ್ಯವೇ ಇಲ್ಲದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೂ) ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಇಂದಿದೆ. ಒಂದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮಲೇರಿಯಾ ವಿರುದ್ದ ಹೋರಾಡಲು ಫಂಡ್ಸ್ ಬೇಕಿರಬಹುದು, ಆದರೆ ಕೇಂದ್ರದ ಆರೋಗ್ಯ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪೆಟ್ ಪ್ರಾಜೆಕ್ಟ್ ಆಗಿದ್ದರೆ ಮಲೇರಿಯಾ ಕೈ ಬಿಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆ ನಿಲ್ಲಿಸೋಕೆ ಆ ರಾಜ್ಯ ಹೊರಡುವ ಸ್ಥಿತಿ ಇಂದಿದೆ. ಕೇಂದ್ರದ ಮಾತು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅನುದಾನ ಕೊಡುವುದಿಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಅದರ ನಿಲುವೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂದು ಬಿಡಿಸಿ ಹೇಳಬೇಕಿಲ್ಲ.
• ಪ್ರತಿ ನುಡಿಯಾಡುವ ಜನಾಂಗದ ಕಲಿಕೆಯ ಸವಾಲುಗಳೇನು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಆಯಾ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳಿಗಿಂತ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಬಲ್ಲವರು ಯಾರಿದ್ದಾರೆ? ಆದರೆ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಸಂವಿಧಾನದ ಜಂಟಿಪಟ್ಟಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಕೇಂದ್ರ ಅಲ್ಲಿಂದಾಚೆ ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಮೂಗು ತೂರಿಸುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿಯೇ ಇಂದು ದೇಶಕ್ಕೆಲ್ಲ ಒಂದೇ ಸಿಇಟಿ ಅನ್ನುವಂತಹ ನಿರ್ಧಾರಗಳು, ಇಲ್ಲಿನ ಶಿಕ್ಷಕರು ತಯಾರಾಗಿರದೇ ಇದ್ದಾಗಲೂ ಪಿಯುಸಿಯಿಂದ ಸಿ.ಬಿ.ಎಸ್.ಇ ಸಿಲಾಬಸ್ ಶುರು ಮಾಡಲೇಬೇಕು ಅನ್ನುವಂತಹ ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ರಾಜ್ಯಗಳ ಮೇಲೆ ಹೇರುತ್ತಿರುವುದು. ಅನುದಾನದ ಆಸೆಗೆ ಬೇಕೊ ಬೇಡವೋ ಕೇಂದ್ರ ಹೇಳಿದ್ದೆಲ್ಲ ಒಪ್ಪಬೇಕು ಅನ್ನುವಂತಹ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಿಲುಕಿರುವುದು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವ ಸತ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇಂತಹ ನಿರ್ಧಾರಗಳಿಂದಲೇ ಇಂದು ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಬರದೇ ಇರುವುದು.
• ದೇಶಕ್ಕೊಂದು ಭಾಷೆ ಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಪೊಳ್ಳು ನೀತಿಯಡಿ ಒಂದು ಭಾಗದ ಭಾಷೆಯಾದ ಹಿಂದಿಯನ್ನು ಇವತ್ತಿಗೂ ಎಲ್ಲ ಹಿಂದಿಯೇತರ ಜನರ ಮೇಲೂ ಹೇರುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ತಡೆಯಿಲ್ಲದೇ ಮುಂದುವರೆದಿದೆ. ರಾಜಭಾಷಾ ಆಯೋಗ ಅನ್ನುವ ಸಂಸ್ಥೆಯನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ತೆರಿಗೆದಾರರ ಹಣದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಭಾಗದ ನುಡಿಯನ್ನು ಎಲ್ಲೆಡೆ ಹರಡುವ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ನುಡಿಗಳನ್ನು ಅವುಗಳನ್ನಾಡುವ ಜಾಗದಲ್ಲೇ ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗಿಸುವ ಕೆಲಸವೂ ದೆಹಲಿಯಿಂದ ನಡೆಯುತ್ತಲಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಚೇರಿಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಯಾಕಿಲ್ಲ ಅನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಉತ್ತರ ಈ ಒಕ್ಕೂಟ ವಿರೋಧಿ ಭಾಷಾ ನೀತಿಯೇ ಆಗಿದೆ.
• ರಾಜ್ಯಗಳ ಹಿತ ಕಾಯಲೆಂದೇ ಇರುವ ಸಂಸತ್ತಿನ ಮೇಲ್ಮನೆಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾಗುವವರು ಅದೇ ರಾಜ್ಯದವರಾಗಿರಬೇಕು ಅನ್ನುವ ನಿಯಮವನ್ನು ತಿದ್ದಿ ಯಾರು ಬೇಕಾದರೂ ಯಾವ ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಬೇಕಾದರೂ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಬಹುದು ಅನ್ನುವಂತಹ ನಿಯಮವನ್ನು ಕಳೆದ ಎನ್.ಡಿ.ಎ ಸರ್ಕಾರ ಮಾಡಿತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಬಗ್ಗೆ ನಯಾ ಪೈಸೆ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ಜನರೆಲ್ಲ ಕರ್ನಾಟಕದಿಂದ ರಾಜ್ಯಸಭೆಗೆ ಹೋಗುವಂತಹ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾದವು.

ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ್ದು ಬರೀ ಕೆಲ ಎತ್ತುಗೆಗಳಷ್ಟೇ. ಹೇಳಲು ಇನ್ನು ನೂರಾರು ಆಡಳಿತದ ವಿಷಯಗಳಿವೆ, ಆ ಬಗ್ಗೆ ಮುಂದೆ ಬರೆಯುವೆ. ಹೀಗೆ ಆಡಳಿತದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಗು ತೂರಿಸುವಿಕೆ, ರಾಜ್ಯದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಂತ ಹಂತವಾಗಿ ಮೊಟಕುಗೊಳಿಸುವ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು ನಡೆಯುತ್ತಲೇ ಇವೆ. ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಕಾಂಗ್ರೆಸ್, ಬಿಜೆಪಿಗಳ ನಡುವೆ ಹೆಚ್ಚೇನು ಅಂತರವಿಲ್ಲ. ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಸಾಮಂತರಂತೆ ಇರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ನಿಲುವಿನಲ್ಲಿ ಇಬ್ಬರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯವೂ ಇಲ್ಲ. ಇವತ್ತು ಇಂತಹ ಒಕ್ಕೂಟ ವಿರೋಧಿ ನಿಲುವೇ ಹೆಚ್ಚಿನ ಭಾಷಿಕ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷಗಳ ಹುಟ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅವುಗಳ assertion ಯಿಂದಾಗಿಯೇ ಇಂದು ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅನ್ನುವುದು ಕೊಂಚವಾದರೂ ಉಸಿರಾಡುತ್ತಿದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದಂತಹ ಅತ್ತ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಪಕ್ಷವೂ ಇಲ್ಲದ, ಇತ್ತ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನಿಜವಾದ ಬದ್ದತೆ, ಕಾಳಜಿ ಇರದ ರಾಶ್ಟ್ರೀಯ ಪಕ್ಷಗಳಿಂದ ಆಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಾಡು ನಿಜ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ನಾಯಿ ಪಾಡೇ !
 
ಭಾರತಕ್ಕಿಂತ ಭಾರತೀಯರ ಏಳಿಗೆ ಮುಖ್ಯ
ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ಗೆಳೆಯರೊಬ್ಬರು ಒಂದು ಮಾತು ಹೇಳಿದ್ದು ಇನ್ನೂ ಕಿವಿಯಲ್ಲಿದೆ. The welfare of Indian people is more important than Indian nation. ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯವೂ, ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಭಾಷಾ ಜನಾಂಗವೂ ಏಳಿಗೆಯಾಗಬೇಕು. ಹಾಗಾಗಲು ಇವತ್ತಿರುವ ಪಿರಮಿಡ್ ಮಾದರಿಯ ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬದಲಾಗಬೇಕು. ಅಧಿಕಾರ ವಿಕೇಂದ್ರಿಕರಣಗೊಂಡು ನಿಜವಾದ ಅರ್ಥದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಒಕ್ಕೂಟ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಾಗಬೇಕು. ಅಧಿಕಾರ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ನಿಲ್ಲದೇ ಪಂಚಾಯ್ತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬಲಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೆ ಕೆಳ ಹರಿಯಬೇಕು. ರಾಜ್ಯಗಳು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ತೆರಿಗೆಯ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪಾಲು ಅವುಗಳಿಗೆ ಸಿಗುವ ಹಾಗಾಗಬೇಕು. ಕೇಂದ್ರವೇನಿದ್ದರೂ ರಕ್ಷಣೆ, ಕರೆನ್ಸಿ, ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರದಂತಹ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಸೀಮಿತವಾಗಬೇಕು. ಆಗಲೇ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ ಮಡುವುಗಟ್ಟಿರುವ ಏಳಿಗೆಯೆಂಬ ನೀರು ಹರಿದು ದೇಶದ ಮೂಲೆ ಮೂಲೆ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯ. ಆಗಷ್ಟೇ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಸಿಕ್ಕ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೂ, ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಹೋರಾಡಿ ಮಡಿದ ಹಿರಿಯರ ತ್ಯಾಗಕ್ಕೂ ಒಂದು ಸಾರ್ಥಕತೆ ಸಾಧ್ಯ.

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ: ಡೆಕ್ಕನ್ ಕ್ರಾನಿಕಲ್

ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯ ನೆಮ್ಮದಿಗೆ ನೀವು ಹೊಣೆ - ಹೌದೋ, ಅಲ್ಲವೋ?

1976ರ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ತಿತಿಯ ಹೊತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಸಾಕಶ್ಟು ನಾಗರೀಕ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತುಕೊಳ್ಳುವುದರ ಜೊತೆ ರಾಜ್ಯದ ಪಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಶಿಕ್ಶಣವನ್ನು ಅಲ್ಲಿಂದ ತೆಗೆದು ಸಂವಿದಾನದ ಜಂಟಿ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಅಂದಿನ ಪ್ರದಾನಿ ಇಂದಿರಾಗಾಂದಿ ಸೇರಿಸಿದರು. ಸಂವಿದಾನದ ಜಂಟಿ ಪಟ್ಟಿ ಅನ್ನುವುದು ರಾಜ್ಯಕ್ಕಿಂತ ಕೇಂದ್ರದ ನಿರ್ದಾರಕ್ಕೆ ಮನ್ನಣೆ ಕೊಡುವ ವ್ಯವಸ್ತೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ 1976ರಿಂದಾಚೆ ಆಯಾ ರಾಜ್ಯದ ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕೆ ಹೇಗಿರಬೇಕು, ಏನಾಗಬೇಕು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ನಿರ್ದರಿಸುವ ಹಕ್ಕು ರಾಜ್ಯದ ಕೈಯಿಂದ ಕೇಂದ್ರದ ಕೈಗೆ ಹೋಯಿತು ಅನ್ನಬಹುದು. ಇತ್ತಿಚಿನ ವರ್ಶಗಳಲ್ಲಂತೂ ಕಲಿಕೆಯ ವಿಶಯದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮೂಗು ತೂರಿಸುವಿಕೆ ಬಲು ವೇಗದಿಂದ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದು ಕಲಿಕಾ ವ್ಯವಸ್ತೆಯ ಮೇಲೆ ಇದರಿಂದಾಗಿ ಒಳ್ಳೆಯದಕ್ಕಿಂತ ಕೆಟ್ಟದ್ದೇ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ ಅನ್ನಬಹುದು.

ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಾಗಲೇ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಬರುವುದು
ನೀವೆ ಯೋಚಿಸಿ,  ಯಾವುದೋ ಒಂದು ಕೆಲಸದ ಪೂರ್ತಿ ಹೊಣೆ ನಿಮ್ಮ ಮೇಲೆ ಹೊರಿಸಿ, ಒಳ್ಳೆಯದಾದರೂ, ಕೆಟ್ಟದಾದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ನೀವೆ ಹೊಣೆ, ತಪ್ಪಿಗೆ ನಿಮ್ಮ ತಲೆಯನ್ನೇ ಕೊಡಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಇರುವಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ನಿಲುವು ಏನಾಗಿರುತ್ತದೆ? ವಹಿಸಿಕೊಂಡ ಕೆಲಸ ಅತ್ಯಂತ ಸರಿಯಾಗಿ ನಡೆಸುವತ್ತ ನಿಮ್ಮೆಲ್ಲ ಶ್ರಮ, ಕಾಳಜಿ ಎರೆದು ನೀವು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲವೇ? ಆದರೆ ಇಂತಹದೊಂದು ಹೊಣೆಯಿಲ್ಲದ, ಎಡವಟ್ಟಾದರೆ ಇನ್ನಾರನ್ನೋ ಹೊಣೆಯಾಗಿಸಬಹುದು ಅನ್ನುವಂತಹ ವ್ಯವಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿಯ, ಹೊಣೆಗೇಡಿತನದ ನಡತೆಯನ್ನು ಎದುರು ನೋಡಬಹುದಲ್ಲವೇ? ಇಂದು ಕಲಿಕೆಯ ವಿಶಯದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಮೂಗು ತೂರಿಸುವಿಕೆ ಅಂತಹುದೇ ತೊಂದರೆ ತಂದೊಡ್ಡಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಎತ್ತುಗೆಯಾಗಿ ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ನಮ್ಮ ಶಿಕ್ಶಣ ಮಂತ್ರಿಗಳು ಕೊಟ್ಟ ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸುವೆ. ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರ ೩೦೦೦ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಗಳನ್ನು ಮುಚ್ಚಲು ಹೊರಟಾಗ ಅವರು ಕೊಟ್ಟ ಕಾರಣ "ನಾವೇನು ಮಾಡಲಾಗಲ್ಲ, ಇದು ಕೇಂದ್ರದ ಆದೇಶ, ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಾವು ಪಾಲಿಸಲೇಬೇಕು" ಎಂದು. ಇವರೊಬ್ಬರೇ ಕನ್ನಡದ ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕೆಯ ಪೂರ್ತಿ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಿದ್ದರೆ ಇಂತಹದೊಂದು ಬೇಜವಾಬ್ದಾರಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ಬರುತ್ತಿತ್ತೇ? ಇನ್ನೂ ಒಂದು ವಿಶಯವೆಂದರೆ ಹೀಗೆ ಮುಚ್ಚುವ ಶಾಲೆಗೆ ಪ್ರತಿಯಾಗಿ ಶಿಕ್ಶಣದ ಇನ್ನಾವುದೋ ವಿಶಯಕ್ಕೆ ಅನುದಾನ ಕೊಡುತ್ತೀನಿ ಎಂದು ಆಸೆ ತೋರಿಸುವ ಕೇಂದ್ರದ ಕ್ರಮ "ಅನುದಾನದ ತೀವ್ರ ಕೊರತೆ ಎದುರಿಸುವ" ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಆದಶ್ಟು ಬೇಗ ಕೇಂದ್ರ ಹೇಳಿದಂತೆ ಕೇಳಿ ಅನುದಾನ ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳೊಣ ಅನ್ನುವ ಮನಸ್ತಿತಿ ಬಿತ್ತಿದೆ. ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ಗಡಿಬಿಡಿಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಪಿಯುಸಿ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಶಕರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ತಯಾರಿ ಇಲ್ಲದಿರುವಾಗಲೂ CBSE ಪಟ್ಯಕ್ರಮ ತರುತ್ತೀನಿ ಎಂದು ರಾಜ್ಯ ಹೊರಟಿರುವುದು ಕೇಂದ್ರದ ಅನುದಾನ ಬಾಚಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಅನ್ನುವ ಆತುರಕ್ಕೆ ಅನ್ನುವ ವರದಿಗಳು ಮಾದ್ಯಮದಲ್ಲಿವೆ. ಇಂತಹ ವ್ಯವಸ್ತೆ ಆಳವಾಗಿ ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕೆಗೆ ಏನು ಸರಿ, ಏನು ತಪ್ಪು ಎಂದು ಯೋಚನೆ ಮಾಡದಂತೆ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ತಡೆಯುತ್ತಿಲ್ಲವೇ? ಯೋಚನೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಸಹಜವಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕಿದ್ದ ಆರ್ತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೇಂದ್ರ ತನ್ನ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡು, ಅದನ್ನೇ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ರಾಜ್ಯವೊಂದರ ಕಲಿಕೆಯ ವ್ಯವಸ್ತೆಯನ್ನು ತಿರುಚುವುದು, ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ಒಂದರ್ತದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಈ ವಿಶಯದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆ ಇರದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಂಡಿದೆ ಅಂದರೂ ತಪ್ಪಾಗದು.

ದೆಹಲಿ ಹತ್ತಿರವೋ ಬೆಂಗಳೂರು ಹತ್ತಿರವೋ?
"ನಿಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ನೀವು ಯಜಮಾನ. ಅದರ ನೆಮ್ಮದಿ ನಿಮ್ಮ ಹೊಣೆ" ಅನ್ನುವುದಕ್ಕೂ "ನಿಮ್ಮ ಮನೆಗೆ ನೀವು ಹೆಸರಿಗೆ ಯಜಮಾನ, ಆದರೆ ಅದರ ನೆಮ್ಮದಿಗೆ ನೀವು ನಿಜವಾದ ಹೊಣೆಗಾರರಲ್ಲ" ಅನ್ನುವುದಕ್ಕೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿಲ್ಲವೇ? ಕನ್ನಡ ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕೆಯ ತೊಂದರೆಗಳೇನು, ಇಲ್ಲಿನ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಬಾಗದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿ ಕೊಡಬೇಕು, ಅವರಿಗೆ  ಯಾವ ರೀತಿಯ ಸೌಕರ್ಯ, ಸೌಲಬ್ಯ ಬೇಕು, ಅವರು ಏನು ಕಲಿಯಬೇಕು, ಹೇಗೆ ಕಲಿಯಬೇಕು ಅನ್ನುವುದು ದೆಹಲಿಯ ಕೂತ ಕೇಂದ್ರದ ಶಿಕ್ಶಣ ಮಂತ್ರಿಗೆ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮನದಟ್ಟಾಗುವುದೋ ಇಲ್ಲ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ರಾಜ್ಯ ಮಂತ್ರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ತವಾಗುವುದೋ? ಆಯ್ಕೆಗಳು, ನಿರ್ದಾರಗಳು ಸ್ತಳೀಯ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವುದರಿಂದಲೇ ಹೆಚ್ಚು ಸರಿಯಾದ ಪರಿಣಾಮ ದೊರಕುವುದು ಅನ್ನುವುದು ಜಗತ್ತಿನ ಮುಂದುವರೆದ ದೇಶಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಸಾಬೀತಾಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಇಲ್ಯಾಕೆ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವಿಶಯದಲ್ಲೂ "ರಾಜ್ಯಗಳು ನಾಲಾಯಕ್ಕು, ಹೀಗಾಗಿ ಇದಕ್ಕೆಲ್ಲ ಕೇಂದ್ರದ ಬುದ್ದಿವಂತರೇ ಸರಿ" ಅನ್ನುವ ಒಕ್ಕೂಟ ವಿರೋದಿ ನಿಲುವು? SSA, CBSE, RTE, RSMA ಹೀಗೆ ಹತ್ತಾರು ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಿ ಮೇಲಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಒತ್ತುವ, ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯ ಪ್ರತಿ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಬ್ರಶ್ಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ಅವಕಾಶ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಬದಲು ಶಿಕ್ಶಣವನ್ನು ಪೂರ್ತಿಯಾಗಿ ರಾಜ್ಯದ ಪಟ್ಟಿಗೆ ಬಿಟ್ಟು ಕೊಡುವ ಸಂವಿದಾನ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಜಾರಿಗೆ ಬರಲಿ. ಆ ಮೂಲಕ ರಾಜ್ಯಗಳು ತನ್ನ ನೆಲದ ಮಕ್ಕಳ ಕಲಿಕೆಯ ಪೂರ್ತಿ ಹೊಣೆ ಹೊರುವಂತಾಗಲಿ, ಶಿಕ್ಶಣ ಸೆಸ್ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ತೆರಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ನೇರವಾಗಿ ಬಿಟ್ಟು ಕೊಡಲಿ ಮತ್ತು ಆ ಹಣವನ್ನು ಮೂಲಬೂತ ಸೌಕರ್ಯ ಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳಲು ರಾಜ್ಯಗಳು ಬಳಸಲು ಅನುವಾಗಲಿ. ಶಿಕ್ಶಣದ ವಿಶಯದಲ್ಲಿ ಕೇಂದ್ರದ ಪಾತ್ರವೇನಿದ್ದರೂ ಬೇರೆ ರಾಜ್ಯಗಳು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿರುವ best practices ಅನ್ನು ತಿಳಿಸುವ, ಸಲಹೆ, ಸೂಚನೆ ನೀಡುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕಿರಲಿ.

ಕೊನೆಹನಿ: 1976ರ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ತಿತಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ತೆಯ ಮೇಲಾದ ಹಲ್ಲೆ, ಒಂದು ಕಹಿ ನೆನಪು, ಒಂದು ಕಪ್ಪು ಚುಕ್ಕಿ ಎಂದು ನೆನೆಸುವಾಗ, ಶಿಕ್ಶಣವನ್ನು ಜಂಟಿಪಟ್ಟಿಗೆ ಸೇರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಂದು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತಪ್ಪು ನಿರ್ದಾರವನ್ನು ಅದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನೋಡಬೇಕಿದೆಯಲ್ಲವೇ?


ಗಮನಿಸಿ: ಈ ಬ್ಲಾಗ್ ಬರಹವನ್ನು ಇತ್ತಿಚೆಗೆ ನುಡಿಯರಿಗರ (Linguists) ನಡುವೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗುತ್ತಿರುವ ’ಹೊಸ ಬರಹ’ ದಲ್ಲಿ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ. ಇದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ತಿಳಿಯಲು: ellarakannada.org ನೋಡಿ.

ಚಿತ್ರ ಕ್ರಪೆ: ಔಟ್ ಲುಕ್